Tirana mikpret sot (16.10)një tjetër event të madh ndërkombëtar, Samitin e Liderëve të Procesit të Berlinit 2023, i cili zhvillohet për herë të parë jashtë kufijve të BE-së, me pjesëmarrjen e 6 kryeministrave të rajonit, si dhe përfaqësuesve të nivelit të lartë dhe organizmave ndërkombëtare të mbi 25 vendeve, mes të cilëve Kancelari i Gjermanisë Olaf Scholz, Presidentja e Komisionit Europian, Ursula von der Leyen, Presidenti i Këshillit Europian Charles Michel, si edhe një sërë kryeministrash të vendeve anëtare të Bashkimit Europian.
Edicioni i ri i procesit të Berlinit, i cili u mbajt sot në Tiranë, për herë të parë në një vend jo anëtar të BE-së, i përfshirë në procesin e integrimit të komunitetit. Samiti u nis në vitin 2014 nga kancelarja gjermane e atëhershme Angela Merkel me qëllim të promovimit të bashkëpunimit rajonal në Ballkanin Perëndimor dhe mbështetjes së perspektivës së tij evropiane. Samiti një Tiranë, i fokusuar në propozimet konkrete për ta afruar rajonin gjithnjë e më shumë me BE-në në funksion të zgjerimit, pa praninë, si dhe kryeministrin shqiptar Edi Rama, të kreut të qeverisë maqedonase Dimitar Kovaçevski, të atij kosovar. kryeministrit Albin Kurti, i kreut të qeverisë malazeze Dritan Abazovic, i kryeministrit kroat Andrei Plenkovic, kryeministrja serbe Ana Brnabic dhe kryeministrja boshnjake Borjana Kristo, si dhe kancelarja gjermane Olaf Scholz, e Presidentit të Komisioni Evropian Ursula von der Leyen dhe Presidenti i Këshillit Evropian, Charles Michel.
Pjesëmarrësit në Samit u mikpriten nga Kryeministri Edi Rama në një ceremoni të posaçme në Bulevardin “Dëshmorët e Kombit” e më pas vijuan në mjediset e COD (Qendra për Hapje dhe Dialog) në Kryeministri, ku ndoqën një performancë baleti të koreografit shqiptar me famë botërore Angjelin Preljocaj, e cila ilustroi ekspozimin e pikturës “Rrëmbimi i Europës” (Abduction of Europa), të piktorit italian Giovanni Domenico Cerrini.
“Mirë se erdhët të gjithë! Mendova se ishte vendi i duhur, momenti i duhur për të ekspozuar “Rrëmbimi i Europës’’, kryeveprën e Giovanni Domenico Cerrini, – iu drejtua të pranishmëve Kryeministri Rama.
Në nisje të Samitit, i cili po zhvillohet në ndërtesën e transformuar të Piramidës në Bulevardin “Dëshmorët e Kombit”, liderët, Kryeministri Edi Rama, Kancelari i Gjermanisë Olaf Scholz, Presidentja e Komisionit Europian, Ursula von der Leyen, Presidenti i Këshillit Europian Charles Michel, si dhe Kryeministri i Spanjës Pedro Sanchez iu adresuan Samitit me një fjalë përshëndetëse.
Seanca “Integrimi i Rajonit në Tregun Unik dhe përmirësimi i Konvergjencës me BE-në” do të çelë punimet e Samitit, i cili do të vijojë me seancën e dytë plenare “Mbështetja e tranzicionit të gjelbër dhe dixhital në Ballkanin Perëndimor: Sfidat dhe mundësitë për investime dhe zhvillim.” ku liderë dhe kryetarë delegacionesh do t’i adresohen të dy seancave.
Rama iu drejtua samitit i cili po zhvillohet në ndërtesën e transformuar të Piramidës në Bulevardin “Dëshmorët e Kombit”, duke u shprehur se “disa nga përfaqësuesit e vendeve këtu janë nga BE disa të tjerë, si ne, janë nga ‘E’ pa ‘B’. Por të gjithë ne besojmë fort në nevojën e një çatie të përbashkët, tryeze të bashkëndarë dhe një llogorje të përbashkët në këto kohë sprove që duken se do të përkeqësohen para se të përmirësohen”.
Kryeministri theksoi se një luftë në prag të Europës na ka treguar se bota po ndryshon shumë më shpejt dhe ndryshe nga sa e kemi parashikuar shumica prej nesh.
“Kemi një sulm shkatërrues kundrejt Izraelit. Jemi solidar me Izraelin por përhapja e tmerrshme e urrejtjes dëshmon se pikëpamje të ndryshme rreth botës po krijojnë dasi. Si po reagojmë ne ndaj kësaj skene që zhvillohet përtej kufjeve tanë? Ndërkohë që ne jemi të bashkuar kundër veprimeve të Rusisë në Ukrainë a po përgatisim një përgjigje për sfidat që kemi para?”, tha Rama.
Sipas tij, “ka shumë sfida përpara por për të gjithë ne këtu, sfida më e madhe është ndarja e dhimbshme mes anëtarëve të BE-së dhe jo anëtarëve të BE-së”.
“Të jetosh pa BE-në nuk është e lehtë”, shtoi ai.
“Ndërkohë që ju të gjithë jeni të ndërgjegjshëm për këtë unë nuk do të drejtoj gishtin ndaj askujt, por dua të ngre disa pikëpyetje. A mund të përballojmë këto ndasi mes vendeve të BE-së dhe vendeve jo në BE? 9 vjet më parë kur nisi Procesi i Berlinit në 2014 udhëheqësit e 6 vendeve të Ballkanit Perëndimor u bashkuan për herë të parë në historinë e fqinjësisë sonë për t’u nisur në një rrugëtim bashkëpunues drejt një objektivi domethënës për transformimin e këtij rajonit në një zonë që pasqyron 4 liritë e BE-së. Gjatë këtyre 9 viteve kemi dëshmuar se si edhe midis nesh, ne u bëmë pionierë të iniciativave në Ballkanin Perëndimor që do të kishin qenë të pakonceptueshme pa Procesin e Berlinit. Në këto 9 vite ne kemi përfituar mjaft përvojë duke shkëmbyer mjaft pikëpamje”, theksoi Rama.
Kryeministri vlerësoi se “futja e kësaj fryme e kombinimi në frymën e rajonit është një arritje e madhe e Procesit të Berlinit dhe kësaj nisme vizionare”.
Por vijoi ai, “premtimet ekonomike të Procesit të Berlinit nuk janë realizuar plotësisht, sidomos kur krahasohet kjo edhe me mendësinë transformuese që që ka sjellë ky proces”.
“Merkel e theksoi këtë në takimin e Polonisë. Ajo tha se demokracia pa infrastrukturë nuk mund të funksionojë si duhet”, theksoi ai.
Sipas kryeministrit Rama, megjithatë, premtimet ekonomike të Procesit të Berlinit “nuk janë realizuar ende plotësisht”.
Siç vërejti Rama, ndër burimet e akorduara nga Brukseli, “vetëm 10 për qind janë grante, pasi 90 për qind e mbetur kanë të bëjnë me kredi” dhe procedurat për aksesin në fondet janë “të vjetruara dhe të ngadalta”. “Fqinjët tanë në Bashkimin Evropian marrin më shumë se 4500 euro për frymë, ndërsa vendet tona marrin 138 euro për frymë”, tha kryeministri shqiptar. Këto të dhëna janë prova e parë e shtrirjes së frikshme të një hendeku që ka kontribuar progresivisht në rritjen e ndarjes sonë në vetë shtëpinë europiane, në një vit në të cilin krizat transversale kanë goditur kontinentin”, nënvizoi Rama, duke shpresuar se divergjencat. ndërmjet rajonit dhe vendeve anëtare të BE-së mund të zbutet. Të njëjtin koncept nënvizoi von der Leyen, e cila nënvizoi se ekonomitë e Ballkanit Perëndimor dhe BE-së janë “ende shumë të largëta”. Përgatitjet për anëtarësim, të shpresuara deri në vitin 2030, tha presidenti i Komisionit Evropian, “ende nuk janë aty ku do të donim të ishin”.
Duke vlerësuar planin e ri ekonomik, Rama theksoi se tashmë po ndërmarrim hapa domethënës për ndryshime kryesore politike dhe ekonomike në Ballkanin Perëndimor.
“Ky është hapi i parë i guximshëm pas përsëritjeve dëshpëruese të të marrit me një sërë dokumentesh. Tashmë jemi në pikën kur diskutojmë për ekonominë”, theksoi Rama.
Presidentja e Komisionit Evropianë, Ursula Von Der Leyen, në çelje të Samitit të Procesit të Berlinit, që u zhvillua në Tiranë, bëri apel për bashkëpunim të plotë mes vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe BE, me qëllim që ky rajon të kthehet sa më shpejt në zemër të Bashkimit Evropian.
Von Der Leyen, nënvizoi se Bashkimi Evropian ka nevojë për miqtë e saj në Ballkanin Perëndimor.
“Vetëm duke punuar së bashku, do të bëjmë të mundur që Ballkani Perëndimor të vijë aty ku meriton, në zemër të Bashkimit Evropian. Këto janë momente kyçe, momente të rëndësishme vendimmarrëse, mos i lini mundësitë t’ju shpëtojnë, kapeni momentin”, bëri apel Von Der Leyen.
Në fjalën e saj, Presidentja e Komisionit Evropianë, solli në vëmendje konfliktin në Ukrainë dhe Izrael.
“Çfarë historish kemi parë në ekranet tona. Çfarë mesazhi i fuqishëm është ky samit sot. Kjo është hera e dhjetë që ne takohemi, hera e parë që ndodh në rajon. Ju (Edi Rama) e shpjeguat se jemi dëshmitarë të një lufte të tmerrshme që ka nisur Rusia me agresionin e saj në Ukrainë. Kemi parë dhe një sulm të tmerrshëm të terrorist të Hamasit në Izrael, duke vrarë gra, burra, fëmijë, më shumë se 1 400 persona kanë mbetur viktimë të agresionit dhe vetëm se janë hebrenj. Në këto kohë na duhen miqtë më të mirë të mundshëm. Prandaj le të punojmë së bashku që ju të bëheni pjesë e Bashkimit Evropian”, tha Presidentja e Komisionit Evropianë Ursula Von Der Leyen.
Po ashtu, zyrtarja e lartë e Bashkimit Evropianë, vlerësoi si mjaft të rëndësishëm çeljen e programit master në Kolegjin e Evropës që do të zhvillohet në Tiranë nga viti i ardhshëm akademik.
“Dje lançuam programin e Kolegjit të Europës. Studentët do të vijnë nga Shqipëria, Ballkani dhe e gjithë Europa do të kenë një mundësi të artë për të mësuar se si punohet në Bashkimin Evropian, për të qenë më afër me BE. Ky është një mesazh shumë i rëndësishëm”, shtoi Von Der Leyen.
Bashkëpunimi ekonomik, sipas saj, është kryefjalë e Procesit të Berlinit.
“Ky proces nisi në vitin 2014. Synimi ishte për të ecur përpara në rajon dhe për të forcuar bashkëpunonim rajonal ekonomik. Kemi hedhur themele të forta me planin tonë të investimit ekonomik prej 30 miliardë euro. 16 miliardë euro janë përdorur tashmë”, tha Von Der Leyen.
Presidentja e Komisionit Evropianë shtoi se BE dëshiron të hapi dyert e tregut të saj për Ballkanin Perëndimor, por për këtë duhen plotësuar kushtet nga vendet e Ballkanit Perëndimor.
“Dua t’ju them se sa herë kemi patur zgjerim, vendet jo anëtare të BE pas anëtarësimit kanë patur rritje ekonomike, po ashtu edhe vetë tregu evropian është zhvilluar, pasi është bërë më i madh. Ne duam të hapim për vendet e Ballkanit Perëndimor në tregun evropian, lëvizja e lirë e mallrave, njerëzve dhe shërbimeve, tregu digjital, shërbimet, pagesat pa para në dorë, për ta bërë më të lehtë dhe për të patur transaksionet si në BE”, shtoi Von Der Leyen.
Kancelari i Republikës Federale të Gjermanisë, Olaf Scholz, deklaroi sot se përshkallëzimet e kohëve të fundit në veri të Kosovës kanë vërtetuar sa i rëndësishëm është bashkëpunimi mes Ballkanit Perëndimor dhe Bashkimit Evropian.
Në fjalën e tij në Samitin e Berlinit, që po mbahet në Tiranë, Scholz theksoi se “ne duhet të përfundojmë më në fund zbatimin e marrëveshjeve që janë arritur me anë të dialogut të normalizimit të udhëhequr nga BE-ja”.
“Shqipëria njihet për mikpritjen dhe kjo është vërtetuar edhe njëherë sot. Ne e kemi kuptuar edhe kur kemi pasur takimin e Këshillit Evropian. Për takime të shumta të nivelit të lartë e ministeriale në kuadër të procesit të Berlinit. Kanë qenë efikase e të përgatitura shumë mirë. E mbaj mend shumë mirë kur u takuam vjet në Berlin dhe të gjithë ramë dakord që Procesi i Berlinit është instrumenti më i mirë jo vetëm që të çlirohet potenciali i plotë i bashkëpunimit rajonal , por edhe për të përshpejtuar integrimin në BE të të gjitha vendeve të Ballkanit Perëndimor”, tha Scholz.
Kancelari Scholz u shpreh se “ky vlerësim është po aq i vërtetë sot sa ka qenë edhe vjet. Procesi i Berlinit është një forum bashkëpunimi, kur bashkëpunimi është i nevojshëm, pra kërkohet më shumë se kurrë. Lufta e Rusisë kundër Ukrainës edhe një herë ka treguar se sa e rëndësishme është që në të flasim me një zë të vetëm evropian dhe që ne të bashkëpunojmë edhe më tej”.
Duke iu drejtuar Kryeministrit Rama, Scholz tha se “siç e përmendet edhe ju në fjalimin tuaj është shumë e qartë që fakti që ne jemi të ulur këtu, ne dimë që kemi një situatë të re, shumë të vështirë, jo shumë larg nesh, që po ndodh tashmë me agresionin e Hamasit kundër Izraelit dhe të gjitha pasojat që ka dhe mund të ketë. Edhe krizat e shumëfishta në rajon në Ballkanin Perëndimor kanë theksuar nevojën urgjente për të punuar më shumë së bashku dhe për të tejkaluar antagonizmat”.
Ka ardhur koha, shtoi Scholz, për të tejkaluar konfliktet, të cilat kanë vijuar për shumë më gjatë dhe që në fakt ju kanë mbajtur dhe vetëm ju mbajnë juve, në vendnumëro.
“Jam shumë i kënaqur që për herë të parë ky samit organizohet në një vend të Ballkanit Perëndimor. Është një sinjal i fortë dhe thekson edhe pronësinë që ka rajoni në këtë proces dhe ne duhet ta përdorim këtë rast për t’u përqendruar tek objektivi që kanë të gjitha shoqëritë e Ballkanit Perëndimor dhe ky është integrimi brenda për brenda rajonit dhe ecuria e mëtejshme në rrugëtimin drejt BE-së. Vitin e shkuar ju keni marrë disa hapa madhorë në lidhje me nënshkrimin e 3 marrëveshjeve të lëvizshmërisë dhe jam mirënjohës që 4 nga 6 shtete i kanë ratifikuar këto marrëveshje deri tani”, nënvizoi Scholz.
Kancelari Sholz u shpreh se “ndikimi i këtyre marrëveshjeve tek qytetarët e Ballkanit Perëndimor është konkret dhe se tashmë udhëtarët kalojnë kufijtë vetëm me kartën e identitetit, mund të studiojnë apo punojnë në një vend fqinj”.
“Çfarëdolloj ecurie që do të kemi për tregun e përbashkët rajonal është më konkret se kurrë. Mund të mbështeteni tek ne, tek Gjermania. Ky është Procesi i Berlinit”, përfundoi Scholz.
Charles Michel: Konfliktet dypalëshe jo peng të ardhmen
Presidenti i Këshillit Evropian, Charles Michel mbajti fjalën e tij gjatë samitit të Procesit të Berlinit në Tiranë, ku falënderoi kryeministrin Rama për mikpritjen, ndërsa komplimentoi dokumentarin e përgatitur për t’ju uruar liderëve të BE-së e Ballkanit Perëndimor mirëseardhjen.
Sipas tij historia e Shqipërisë, nga diktatura deri sot është frymëzuese dhe tregues se ka ardhur koha të nxitet bashkëpunimi midis BE-së e rajonit për të parë fryte e për të tejkaluar krizat.
“A është BE e kënaqur vetëm të menaxhojë kriza apo duam të udhëheqim dhe formësojmë të ardhmen? Dhe në fakt pati një përgjigje të fortë dhe të qartë! Duam të udhëheqim dhe të bashkërendojmë të ardhmen. Zgjerimi është pjesë e kësaj përgjigje sepse zgjerimi është investim në paqen dhe begatinë qoftë të BE-së ashtu dhe të anëtarëve tanë të ardhshëm. Procesi i Berlinit luan rol të rëndësishëm për të nxitur bashkëpunimin efektiv dhe operativ midis partnerëve të Ballkanit Perëndimor dhe Bashkimit Europian duke parë integrimin në BE si dritën orientuese. Rrugëtimi juaj ka nisur më shumë se 20 vjet më parë në Ballkanin Perëndimor e megjithatë ka qenë një rrugë mjaft e ngadaltë, shumë e ngadaltë, zhgënjyese për ju në rajon e për ne në Bashkimin Europian, por tashmë të gjithë e ndjejmë, të gjithë e dimë se është koha për të arritur premisën tonë,” – u shpreh Michel.
Presidenti i Këshillit Europian solli në vëmendje në fjalën e tij në Samitin e Tiranës, momentin e ri gjeo-strategjik për zgjerimin e BE me vendet e BP, si pasojë e luftës së Rusisë kundër Ukrainës.
“Kjo luftë e ka përqendruar vëmendjen BE tek Ballkani Perëndimor. Së bashku duhet të jemi më të fortë, për të vendosur standarde dhe nxitur vlera të përbashkëta. BE mbështet objektivin e përbashkët të BP, rrugëtimin tuaj për integrimin, anëtarësimin në BE. Ky integrim mund të ndodhë në fusha të ndryshme, sidomos në tregun e përbashkët, për sa i takon bashëkëpunimit ekonomik”, theksoi Charles Michel në fjalë e tij në samit.
Ai tha që “nuk mund të lejojnë që konfliket dypalëshe të mbajnë peng zhvillimin e vendeve të BP, të mbajnë peng të ardhmen.”
Në këtë kontekst Charles Michel u bëri thirrje Kosovës dhe Serbisë të bashkëpunoinë mes tyre. “Nuk duhet t’i lëmë fantazmat e së shkuarës të na vjedhin të ardhmen. Nuk ka asnjë bashkëpunim pa pajtim, të gjithë e dimë që pajtimi kërkon kurajë politike dhe fokus tek e ardhmja, ” theksoi presidenti i Këshillit Europian.
Në samit merr pjesë kryeministri i Kosovës, Albin Kurti dhe mugon ai i Serbisë, Aleksandar Vuçiç. E pranishme është presidentja e Serbisë Ana Brnabiç.
Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, në fjalën e tij solli në vëmendje ndikimin pengues që sjellin në procesin e bashkëpunimit rajonal konfliktet dypalëshe.
Pritja në Piramidën e Enver Hoxhës,
Një dokumentar që flet për historinë e Shqipërisë që nga shpallja e pavarësisë më 1912, përballja me diktaturën dhe rindërtimi i Tiranës, është shfaqur para liderëve të Bashkimit Evropian me narracion të kryeministrit të Shqipërisë, Edi Rama.
Liderit europian po bëjnë një takim për herë të parë në godinën propagandistike të komunizimit tha Rama.
“Evropa sot ka tjetër dinamikë, me një luftë brenda vetes”, shtjelloi kryeministri shqiptar, duke i dhënë zë sërish agresionit rus në Ukrainë dhe se si ai ka ndryshuar edhe qasjen evropiane karshi rajonit.
Ky në fakt është edhe qëllimi kryesor i Procesit të Berlinit, të cilin vetë Rama e përmend qartësisht: Të hidhet një hap i madh për Ballkanin, drejt rrugëtimit të përbashkët bashkëpunues.
Është ky në fakt çelësi i integrimit sa duket, edhe në retorikën evropiane.
“Krijoni BE-në brenda vetes, që të jeni më pranë anëtarësimit integral”.
Ky ka qenë qëllimi fillestar i Procesit të Berlinit, i cili sot vijon, pas 10 takimesh, dhe për herë të parë del nga kufijtë evropianë.
“Qëndrojmë këtu si anëtarë të barabartë të komunitetit politik evropian”, vijon ai. “Disa nga ju janë nga BE (Bashkimi Evropian), ne jemi vetëm nga E (Evropa).
“Mirë se erdhët në Evropën e Re të Ballkanit“, përfundon Rama, duke u uruar mirëserdhje përfaqësuesve të shteteve të BE-së.
Minoritetet në Shqipëri japin ngjyra harmonie para liderve europiane dhe ballkanikë
Mikpritja dhe tradita shqiptare u shpalosën para liderve europiane dhe ballkanikë, duke sjellë një buqetë të bukur folklori me muzikë dhe vallet karekteristike të grupeve minoritare në Shqipëri.
Kështu, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Bullgaria, Serbia, Greqia, minoriteti Rom, dhe Shqipëria si vend mikpritës dhuruan disa minuta nga tradita e Ballkanit.
Një samit me mungesa,
Ky samit, i pari në rajonin e Ballkanit Perëndimor, nuk u përfaqësua nga çdo vend.
Përshembull, nga Ballkani mungon Aleksandër Vuçiç, pasi ndodhet në Kinë, ku do të marrin pjesë në Forumin e tretë “Brez dhe rrugë” që nis të martën në Pekin.
Në vend të tij, ishte Kryeministrja e Serbisë Ana Brnabiç. Ajo u prit nga Rama, ku pati edhe një shtrëngim duarsh.
Gjithashtu dhe nga Europa, pati zëvendësime ose ndryshim axhendë.
Nga Italia, mungoi Meloni. Ndërsa Macron, mungoi në samit, duke zhvendosur me disa orë vizitën e tij në Tiranë.
Çfarë u arrit ne këtë samit të dhjetë të Procesit të Berlinit?
Në kuadër të samitit të Procesit të Berlinit që po mbahet në Tiranë, u firmos marrëveshja ndërmjet liderëve të Ballkanin Perëndimor, për njohjen e kualifikimeve profesionale të infermierëve, veterinerëve, farmacistëve dhe mamive në kontekstin e marrëveshjes së tregtisë së lirë të Evropës Qendrore, (CEFTA). Vitin e kaluar u njohën mjekëve, stomatologëve dhe arkitektëve.
Perpos nenshkrimit te “Marrëveshjes Rajonale për Njohjen Reciproke të Kualifikimit Profesional.
Deklaratave permbyllese te Presidentes se Be-se Ursuala von der Leyen dhe Kancelarit gjerman Scholz, pjesa tjeter e arritjjeve te ketij samiti ishin thjesht ceromoniale.
Inaugurimi i Kolegjit të Europës, i cili hap dyert për një arsimim të nivelit botëror për studentët shqiptarë, është një tjetër ngjarje e rëndësishme në këtë ditë. Kampusi i Tiranës është i treti i Kolegjit të Evropës dhe i pari që do të jetë jashtë Bashkimit Evropian.
Në ditën e Samitit të Liderëve të Procesit të Berlinit 2023, hapi dyert në Tiranë, Kolegji i Europian i Bryzhit (Bruges), Belgjikë me të parin kampus jashtë vendeve të Bashkimit Europian,
Zyra e re përfaqësuese e Kolegjit të Europës do të jetë e vendosur në mjediset e reja të Piramidës. Ajo u përurua sot në praninë e Kryeministrit Edi Rama, Presidentes së Komisionit Europian, Ursula Von Der Leyen, Presidentit të Këshillit Europian Charles Michel, Rektores së Kolegjit të Europës Federica Mogherini, si edhe të liderëve të tjerë të pranishëm në Samit.
Në përmbyllje të ditës së Samitit, të gjithë pjesëmarrësit ishin pjesë e ceremonisë së inaugurimit të infrastrukturës së re të Piramidës.
Piramida, e cila u shndërrua sot në simbolin e mikpritjes së Samitit të Liderëve të Procesit të Berlinit 2023, është transformuar në destinacionin më të madh të teknologjisë digjitale në rajon.
Procesi i Berlinit është një platformë bashkëpunimi e nivelit të lartë mes 6 vendeve të Ballkanit Perëndimor të përbërë nga Shqipëria, Kosova, Bosnja dhe Hercegovina, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut dhe Serbia, dhe vendeve anëtare të BE, që synon rritjen e bashkëpunimit rajonal në Ballkanin Perëndimor dhe dhënien e ndihmës për integrimin e vendeve të këtij rajoni në Bashkimin Evropian. Procesi përfshin gjithashtu institucionet e BE-së, institucionet financiare ndërkombëtare dhe shoqërinë
Procesi i Berlinit është një iniciativë që synon rritjen e bashkëpunimit rajonal në Ballkanin Perëndimor dhe dhënien e ndihmës për integrimin e vendeve të BP në Bashkimin Evropian. Ai filloi dhe u prezantua në 28 Gusht 2014, nga Kancelarja Gjermane Angela Merkel. Qëllimet e Procesit u përshkruan në Deklaratën Përfundimtare nga Kryesia Gjerman:
“Të bëjmë progres shtesë real në procesin e reformës, në zgjidhjen e çështjeve të pazgjidhura bilaterale dhe të brendshme dhe në arritjen e pajtimit brenda dhe midis shoqërive në rajon”, si dhe të rrisim “bashkëpunimin ekonomik rajonal dhe të hedhim bazat për një rritje të qëndrueshme”, deklaroi Merkel asokohe.
Çfarë është “procesi i Berlinit-Historiku
Procesi i Berlinit për Ballkanin Perëndimor (BP) i nisur në gusht 2014, ka në themel të tij bashkëpunimin rajonal dhe mbështetjen e vendeve të Ballkanit Perëndimor në rrugëtimin e tyre drejt hyrjes në BE. Krahas gjashtë vendeve të BP (Bosnja – Herzegovina, Kosova, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Serbia dhe Shqipëria) në këtë proces marrin pjesë BE dhe 10 vende anëtare të tij, nën drejtimin e Gjermanisë.
Procesi i Berlinit është një iniciativë që synon rritjen e bashkëpunimit rajonal në Ballkanin Perëndimor dhe dhënien e ndihmës për integrimin e vendeve të rajonit në Bashkimin Evropian.
Ai filloi dhe u prezantua në 28 Gusht 2014, nga Kancelarja Gjermane Angela Merkel. Qëllimet e Procesit u përshkruan në Deklaratën Përfundimtare nga Kryesia Gjerman: “Të bëjmë progres shtesë real në procesin e reformës, në zgjidhjen e çështjeve të pazgjidhura bilaterale dhe të brendshme dhe në arritjen e pajtimit brenda dhe midis shoqërive në rajon”, si dhe të rrisim “bashkëpunimin ekonomik rajonal dhe të hedhim bazat për një rritje të qëndrueshme”.
Procesi i Berlinit po zhvillohet me mbështetjen e Komisionit Evropian, institucioneve financiare ndërkombëtare dhe shteteve anëtare të përfshira në Proces – Austri, Kroaci, Francë, Gjermani, Itali, Slloveni dhe Mbretëria e Bashkuar së bashku me vendet e Ballkanit Perëndimor. Ai është ndihmë shtesë e procesit institucional të integrimit në BE të shteteve, bazuar në miratimin e acquis-communautaire.
Në axhendën e punimeve të publikuar nga Kryeministria për sot, pritet që liderët e vendeve të Ballkanit, të shteteve anëtare të Bashkimit Europian dhe përfaqësuesit më të lartë të BE-së, pritet që të fokusohen në dy tema kryesore: 1) Integrimi i rajonit në tregun e përbashkët europian dhe përmirësimi i konvergjencës me BE, dhe 2)mbështetja e tranzicionit të gjelbër dhe dixhital në Ballkanin Perëndimor… Më tej pritet dhe nënshkrimi i marrëveshjes rajonale për njohje reciproke të kualifikimit profesional.
Procesi i Berlinit është një iniciativë që synon rritjen e bashkëpunimit rajonal në Ballkanin Perëndimor dhe dhënien e ndihmës për integrimin e vendeve të BP në Bashkimin Evropian. Ai filloi dhe u prezantua në 28 Gusht 2014, nga Kancelarja Gjermane Angela Merkel. Qëllimet e Procesit u përshkruan në Deklaratën Përfundimtare nga Kryesia Gjerman: “Të bëjmë progres shtesë real në procesin e reformës, në zgjidhjen e çështjeve të pazgjidhura bilaterale dhe të brendshme dhe në arritjen e pajtimit brenda dhe midis shoqërive në rajon”, si dhe të rrisim “bashkëpunimin ekonomik rajonal dhe të hedhim bazat për një rritje të qëndrueshme”.
/Argumentum.al
