Në vijim të axhendës për Samitin e Procesit të Berlinit mbajtur për herë të parë në një vend të Ballkanit Perendimor, për te cilin lindi dhe vetë kjo nismë europiane, Kryeministri Edi Rama, Kancelari i Gjermanisë Olaf Scholz dhe Presidentja e Komisionit Europian, Ursula von der Leyen, mbjtën një Konferencë të Përbashkët për shtyp, mbi rezultatet e asaj qe ishin diskutuar gjatë kësaj dite me rendësi për Tiranën dhe rajonin.
Në konferencën e përbashkët për shtyp me kancelarin gjerman Olaf Scholz dhe presidenten e Komisionit Evropian, Ursula Von der Leyen, kryeminsitri shqiptar evidentoi momentin historik për shpejtimin e procesin të integrimit evropian.
“Ne mund të flasim sa mund të zgjasë procesi i Integrimit sa torturuese mund të jetë kjo rrugë sa e lodhshme… por jemi të vëmendshëm në çdo lëvizje, çdo buzëqeshjeje, çdo shikim të liderëve që kam në krah. Më herët i shikonim vendet e BE që ishin dikush pozitiv dhe dikush skeptik por kjo ka ndryshuar shumë, samiti ka sjellë rezultate të jashtëzakonshme. Edhe kjo konferencë dhe ato që po thuhen sot janë të reja dhe pozitive. BE është duke u hapur akoma më shumë ndaj vendeve anëtare në BE duke pranuar që të hedhë hapa ekstra.
Diçka fondamentale ka ndryshuar. Ok mund të flasim për afate por që kur ndodhi sulmi rus diçka ka ndryshuar në mënyrë thelbësore. Sot BE eshte gati te beje hapa drejt anëtarësimit të vendeve të Ballkanit Perëndimor. Është shumë ndryshe tani. Jam shumë optimist rreth kësaj qasjeje. Ky Komision po i ndryshon gjerat që ishin të paimagjinueshme për ne para 2 vitesh”, tha Rama.
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula Von der Leyen gjatë fjalës së saj në konferencën e përbashkët me kryeministrin Edi Rama dhe kancelarin gjerman, Olaf Scholz në kuadër të Samitit të Procesit të Berlinit në Tiranë, komentoi dhe konfliktin Izrael-Hamas. Ajo u shpreh se sytë e gjithë botës, janë në Izrael dhe Palestinë, për shkak të luftës që po zhvillohet atje.
“Ne jemi këtu në Tiranë, duke punuar për t’i sjellë më afër Ballkanin Perëndimor dhe Bashkimin Europian më afër, por në të njëjtën kohë, e gjithë bota i ka sytë të lufta Izrael-Palestinë. Në mendjet tona, nuk ka justifikime për Hamasin për sulmet terroriste, për aktet e terrorit. Izraeli ka të drejtë të mbrojë veten sipas ligjeve ndërkombëtare dhe tani, palestinezët në Gaza kanë nevojë për ndihmë humanitare. Ata nuk kanë pse të paguajnë çmimin për barbarzimin e Hamasit. Kjo është arsyeja se përse Komisioni ka vendosur që të trefishojë ndihmat për Gazat, në 75 milionë euro”, theksoi ajo.
Procesi i Berlinit do të ishte në duar të mira. Dhe kisha të drejtë. Pra, faleminderit shumë, Edi dhe Olaf, për shkëmbimet shumë të mira dhe për një Samit shumë të suksesshëm.
Por, mbetet shumë për të bërë. Ne duhet t’i afrojmë edhe më shumë ekonomitë tona dhe duhet të shpejtojmë reformat për anëtarësim. Kjo është arsyeja pse unë u prezantova udhëheqësve Planin tonë të Rritjes. Nëse zbatohet, Plani i ri i Rritjes ka potencialin të dyfishojë madhësinë e ekonomive të Ballkanit Perëndimor edhe në këtë dekadë.
Ka katër shtylla. Shtylla e parë e Planit është sjellja e Ballkanit Perëndimor në Tregun Unik. Ne në thelb hapim derën e Tregut Unik në shtatë fusha kyçe për kompanitë e Ballkanit Perëndimor, tani. Vetëm për t’ju dhënë disa shembuj në lidhje me bashkëpunimin doganor, tregtinë elektronike, pagesat pa para në dorë, transportin rrugor, energjinë elektrike, roaming – vetëm për të përmendur disa.
Shtylla e dytë është se vetë Ballkani Perëndimor duhet të plotësojë tregun e tyre të përbashkët rajonal. Nëse ata përfundojnë tregun e tyre të përbashkët rajonal, kjo mund të rrisë PBB-në e Ballkanit Perëndimor me 10%. Pra, edhe Ballkani Perëndimor duhet të hapë tregjet e veta për pesë fqinjët dhe partnerët e tyre.
Shtylla e tretë janë reformat. Nëse duam t’i japim akses Ballkanit Perëndimor në Tregun e Vetëm Evropian, sigurisht që duhet të ketë një fushë loje të barabartë, të njëjtat rregulla dhe standarde. Kjo do të thotë se reformat janë të nevojshme. Dhe këto reforma do të sjellin gjithashtu Ballkanin Perëndimor më afër anëtarësimit. Këto reforma gjithashtu do ta bëjnë Ballkanin Perëndimor edhe më tërheqës për investitorët evropianë dhe do të bëjnë që ekonomitë tona përkatëse – gjë që është shumë e rëndësishme – të konvergojnë. Sepse sot, ne kemi një situatë ku ekonomitë e Ballkanit Perëndimor janë në 35% të mesatares së BE-së. Pra ka shumë punë për të bërë për të pasur më shumë konvergjencë të ekonomive.
Së fundi, shtylla e katërt e Planit është, nëse po bëhen përpjekje për reforma, ato do të përputhen me rritjen e fondeve të BE-së për investime. Me fjalë të tjera, ne kemi propozuar një paketë investimi prej 6 miliardë eurosh. Kjo është e përbërë nga 2 miliardë euro grante dhe 4 miliardë euro kredi. E njëjta logjikë vlen si për planin tonë të investimeve “NextGenerationEU” për Shtetet Anëtare. Janë investime dhe reforma. Fondet do të lirohen me zbatimin e reformave. Pra është e kushtëzuar. Ajo funksionon shumë mirë në Bashkimin Evropian. Jam thellësisht e bindur se do të funksionojë edhe në Ballkanin Perëndimor.
Kancelari gjerman Olaf Scholz tha nga Tirana se vendet e Ballkanit Perëndimor duhet të ishin anëtarësuar në BE shumë vite më parë.
‘Unë jam i bindur që është gabim që pasi u takuam në Selanik 20 vite më parë Ballkani Perëndimor nuk është anëtarësuar në bashkimin evropian. Duhet të ishte bërë tashmë anëtarësimi vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe jemi shumë të angazhuar për të bërë të mundur anëtarësimin e vendeve të Ballkanit Perëndimor. E gjitha është e bazuar në meritë. Duhet të bëjnë hapat e nevojshme. Këndvështrimi im është se duhet të bëhet sa më shpejt ët jetë e mundur anëtarësimi i vendeve të Ballkanit Perëndimor. Nëse ju jep një ëndërr Euopaine duhet të punojnë shumë që të arrihet ky objektiv.’- tha Scholz.
Çeshtja e Kosovës
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen dhe kancelari gjerman Olaf Scholz përsëritën qëndrimin e Bashkimit Evropian, duke dënuar sulmin ndaj policisë së Kosovës në Banjskë më 24 shtator
E pyetur nga mediat lidhur me qëndrimin që do të mbajë BE ndaj agresion serb në Veri, Von der Leyen theksoi se BE ka kërkuar një hetim të hollësishëm lidhur me atë që ndodhi në 24 shtator dhe vetëm pas rezultatit të këtyre hetimeve do dalë me një vendim për Serbinë.
Duke folur pas samitit, Leyen u pyet nëse do të ketë sanksione ndaj Serbisë në lidhje me ngjarjet e muajit të kaluar.
“Duhet të ketë një hetim të plotë që më pas ne të kemi një qëndrim. Ne po presim të dhënat e hetimit dhe të do të vendosim më pas”, tha ajo.
Të njëjtën gjë theksoi edhe kancelari gjerman teksa shtoi se sulmi ndaj forcave të policisë së Kosovës është diçka që BE dhe Gjermania nuk e pranojnë.
“Nuk do t’i shtoj shumë asaj që tha Ursula; e dënojmë sulmin ndaj forcave të policisë së Kosovës. Është diçka që nuk do ta pranojmë dhe është e qartë se vendet e BE dhe Gjermania nuk pranojnë një gjë të tillë. Kërkojmë hetime intensive nga autoritetet e Kosovës dhe një bashkëpunim të autoriteteve serbe për këto hetime”, tha Scholz.
Migracioni
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der leyen deklaroi sot se, vendet e Ballkanit Perendimor do të përfshihen në punën operacionale të përditshme lidhur me menaxhimin e migracionit në kufinjtë e jashtëm të BE.
Në konferencën e përbashkët për shtyp me Kryeministrin Edi Rama dhe Kancelarin gjerman, Olaf Scholz, në kuadër të Samitit të Procesit të Berlinit që po mbahet sot në Tiranë, e pyetur mbi flukset migratore në Ballkan, von der Leyen tha se, “kemi patur një diskutim të kufizuar lidhur me këtë temë, pasi nuk ishte në fokusin e diskutimeve të sotme, por sigurisht ishte pjesë e diskutimeve. Dhe në fakt ne po i monitorojmë rrugët e emigracionit me Bashkimin Evropian. Rrugë të tilla të emigrantëve, për shembull, që vijnë përmes Ballkanit Perëndimor”.
“Më duhet të them që tema e parë, nëse e shikoni nga këndvështrimi i BE-së, është se ne kemi rregullat e brendshme të zgjidhura në mënyrën e duhur, që do të thotë se kemi përfunduar paktin për migracionin dhe azilin. Këto janë rregullat e brendshme në Bashkimin Evropian, por jemi në rrugë të mbarë, pasi kemi rënë dakord për këto rregulla dhe për menaxhimin e krizës”, tha von der Leyen.
“Pjesa e dytë është pjesa operacionale. Këtu ne mund të jemi shumë praktik. Për shembull, mund të punojmë ngushtësisht me vendet e Ballkanit Perëndimor duke forcuar kufijtë nëpërmjet marrëveshjeve Frontex, jo me secilin, por me disa prej tyre. Ose, regjistrimi si duhet i refugjatëve. Këtu është shumë e rëndësishme përputhja e politikës së vizave dhe këtu Agjencia jonë për azilin dhe agjencitë e BE-së po japin mbështetje aq sa munden”, theksoi von der Leyen.
Lidhur me këtë çështje, kryeministri Rama u shpreh se, “po, ne kishim një diskutim për këtë. Nuk mund të shtoj shumë gjëra ndaj asaj që tashmë shpjegoi presidentja. Ajo që mund të them për veten tone, për Shqipërinë, unë them se nuk jemi pjesë e rrugës ballkanike. Pra, në këtë aspekt, ne nuk ndikojmë shumë për mirë apo për keq këtë fenomen”.
Por, shtoi Rama, “ashtu si gjithmonë, ne jemi këtu të gatshëm për të ndihmuar. Kështu kemi vepruar gjatë gjithë historisë sonë. Shqipëria ishte i vetmi vend në Evropë që pas luftës kishte më shumë hebrenj sesa përpara luftës. Praktikisht, Shqipëria u bë një vend i sigurt për hebrenjtë gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe ku asnjë hebre nuk iu dorëzua nazistëve. Më pas, kemi dramën e madhe të pastrimit etnik në Kosovë. Ne mirëpritëm këtu gjysmë milioni kosovarë, të cilët ishin të detyruar të largoheshin sepse u gjenden nën një presion të tmerrshëm. E thënë në kuptimin e parë, ata ndiqeshin nga regjimi i Millosheviçit. Ne gjithashtu strehuam disa mijëra afganë pas situatës së krijuar kur Aleanca jonë u largua nga Afganistani. Dhe ne jemi të gatshëm të veprojmë kështu edhe në të ardhmen, gjithmonë duke marrë parasysh se jemi një vend i vogël dhe nuk kemi kapacitete të pakufizuara”.
Në kuadër të samitit të Procesit të Berlinit që u mbajt në Tiranë, u firmos marrëveshja ndërmjet liderëve të Ballkanin Perëndimor, për njohjen e kualifikimeve profesionale të infermierëve, veterinerëve, farmacistëve dhe mamive në kontekstin e marrëveshjes së tregtisë së lirë të Evropës Qendrore, (CEFTA). Vitin e kaluar u njohën mjekëve, stomatologëve dhe arkitektëve.
/Argumentum.al