Kryeministri i Hungarisë Viktor Orban ka takuar presidentin rus Vladimir Putin në Moskë, në një vizitë që është kritikuar rëndë nga liderët e BE-së dhe qeveria e Ukrainës.
Takimi i së premtes ishte pjesë e asaj që Orban e quajti një “mision paqeje”, që vjen tre ditë pas një vizite në Kiev, ku ai u takua me Presidentin e Ukrainës Volodymyr Zelensky.
Hungaria sapo ka marrë presidencën e Këshillit të Bashkimit Evropian, por udhëheqësit e BE-së kanë theksuar se zoti Orban nuk po vepron në emër të bllokut.
Orban është kreu i vetëm i qeverisë së BE-së që ka mbajtur lidhje të ngushta me Kremlinin pas pushtimit të plotë të Ukrainës në vitin 2022.
Pas takimit, i cili zgjati disa orë, kryeministri i Hungarisë tha se Rusia dhe Ukraina ishin ende “larg” në pikëpamjet e tyre për arritjen e paqes.
“Duhen shumë hapa për t’i dhënë fund luftës, por ne e bëmë hapin e parë për të rivendosur dialogun,” tha ai.
Udhëheqësi rus e quajti atë një bisedë “të sinqertë dhe të dobishme”. Ai përsëriti gjithashtu një propozim të refuzuar më parë që Ukraina të tërhiqet nga rajonet në jug dhe në lindje të vendit të cilat Rusia pretendon se i ka aneksuar – një zonë që përfshin territorin që Rusia aktualisht nuk e pushton.
Volodymyr Zelensky ka thënë prej kohësh se Ukraina nuk do të negociojë me Moskën derisa forcat ruse të largohen nga i gjithë territori ukrainas, përfshirë Krimenë.
Më herët, Putin tha se Orban po e vizitonte “jo vetëm si një partner prej kohësh”, por si një përfaqësues i Bashkimit Evropian.
Megjithatë, liderët evropianë e dënuan hapur udhëtimin në Moskë dhe theksuan se ai nuk po përfaqësonte BE-në.
“Presidenca e rradhës së BE-së nuk ka mandat të angazhohet me Rusinë në emër të BE-së,” shkroi Charles Michel, Presidenti i Këshillit Evropian, në X.
“Këshilli Evropian është i qartë: Rusia është agresori, Ukraina është viktima. Asnjë diskutim për Ukrainën nuk mund të bëhet pa Ukrainën.”
“Qësimi nuk do ta ndalë Putinin”, shkroi kryetarja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen në X.
Ukraina e dënoi gjithashtu vizitën: “Për vendin tonë, parimi i ‘asnjë marrëveshje për Ukrainën pa Ukrainën’ mbetet i pacenueshëm dhe ne u bëjmë thirrje të gjitha shteteve që t’i përmbahen rreptësisht atij”, thuhet në një deklaratë të Ministrisë së Jashtme.
Në fillim të kësaj jave, Orban vizitoi Kievin, duke thënë se “një armëpushim i shpejtë mund të përdoret për të përshpejtuar negociatat e paqes”.
Presidenti Zelensky – i cili ka pasur marrëdhënie të ftohta me Orban – nuk iu përgjigj publikisht propozimit.
Përpara ofensivës së Ukrainës verën e kaluar, Orban paralajmëroi se Ukraina nuk mund të fitojë në fushën e betejës.
Që nga fillimi i pushtimit në shkallë të plotë të Rusisë në shkurt 2022, kryeministri hungarez ka nënvizuar se avantazhi i Rusisë në burime dhe njerëz e bën vendin e Putinit të pamposhtur.
Megjithatë, shumë ukrainas besojnë se çdo armëpushim thjesht do të çimentonte kontrollin e Rusisë mbi territorin që ajo ka marrë nga Ukraina dhe, nëse negociatat do të zhvilloheshin, ata do të preferonin që ato të kryheshin nga një pozicion i fortë dhe jo në këmbë.
Orban ka qenë një kritik i zëshëm i mbështetjes perëndimore për Ukrainën. Ai më parë ngadalësoi marrëveshjen për një paketë ndihme të BE-së prej 50 miliardë eurosh (54 miliardë dollarë; 42 miliardë £) e krijuar për të mbështetur Ukrainën në mbrojtjen e saj kundër Rusisë.
Vizita e së martës në Kiev ishte e para në 12 vjet, ndërsa ai u takua me Putinin vazhdimisht gjatë asaj kohe.
Gjatë paraqitjes së përbashkët të Orban me Zelensky, gjuha e trupit mes tyre nuk ishte e ngrohtë dhe as nuk mori pyetje nga media pasi ata dhanë deklaratat e tyre.
Por për gjashtë muajt e ardhshëm pozicioni i z. Orban si kreu i Këshillit të Bashkimit Evropian do të thotë se ai ka një rol me ndikim si një figurë për Evropën.
Vizita e tij në Kiev erdhi në ditën e tij të dytë në atë rol, duke thënë se kishte nevojë për të zgjidhur mosmarrëveshjet e mëparshme dhe për t’u përqëndruar në të ardhmen.