Bogoljub J. Karić*
Kohët e fundit kam marrë pjesë në Konferencën e 45-të Ndërkombëtare të Biznesit në Sarajevë, të titulluar “Tregu i përbashkët rajonal”. Veprimtaria mblodhi së bashku menaxherë rajonalë dhe figura publike që mund të kontribuojnë në rinovimin dhe prosperitetin ekonomik të rajonit. Mora një mirëseardhje të jashtëzakonshme dhe pata nderin e madh të isha folësi kryesor. Dëgjova shumë këndvështrime dhe opinione depërtuese, të bazuara në përvojën dhe talentin e gjerë, nga të cilat mund të përfitonin të gjithë. Aspirata ime është që kjo ngjarje të evoluojë në “Davos të Evropës Juglindore dhe Qendrore”.
Sfidat e zhvillimit ekonomik janë vendimtare për të ardhmen tonë, ndërsa një familje e fortë është garancia e mbijetesës sonë. Ndalimi i përhershëm i valës së emigrimit masiv dhe krijimi i kushteve për kthimin e atyre që u larguan në kërkim të mundësive më të mira mund të arrihet vetëm përmes rinovimit ekonomik dhe krijimit të një mjedisi të favorshëm, tërheqës biznesi dhe shoqëror.
Punimi im, “Rruga drejt Suksesit: Bashkëpunimi Rajonal – Ku dhe si të vazhdohet”, ka ngjallur interes të konsiderueshëm midis pjesëmarrësve, veçanërisht nisma për krijimin e një Fondi për Ruajtjen dhe Zhvillimin e Bizneseve Familjare. Ky fond synon të sigurojë mbijetesën e sipërmarrjeve familjare dhe të lehtësojë vazhdimësinë dhe transferimin e bizneseve ndër breza. Në rajonin tonë janë lënë pas dore shumë aspekte, duke përfshirë edhe familjen. Në vend të një mentaliteti konfrontues, ne duhet të kultivojmë një kulturë bashkëpunimi, mirëkuptimi dhe uniteti.
Kjo nismë do t’i përcillet qeverive rajonale si dhe institucioneve të BE-së për ta trajtuar këtë çështje në mënyrë sistematike në nivel të BE-së. Gjithashtu, kam miratuar krijimin e një Fondi Evropian për Zhvillim, që synon financimin dhe zhvillimin e kompanive dhe bizneseve, sipas formulës sime, me fokus ekskluziv në krijimin e sipërmarrjeve të përbashkëta në rajon. Kur njerëzit janë të lidhur përmes interesave të përbashkëta të biznesit, shumë çështje dhe procese të tjera përparojnë më mirë. Kjo qasje do t’i afronte njerëzit, duke nxitur paqen e qëndrueshme dhe stabilitetin afatgjatë në rajon. Fondi do të kishte një karakter të hapur, duke tërhequr investitorë evropianë dhe amerikanë, duke dhënë kështu një shtysë shtesë për rigjallërimin e fuqishëm të të gjithë rajonit.
EXPO 2027 – Lojërat Olimpike Ekonomike
Ka pasur interes të madh për angazhimin e të gjitha vendeve të rajonit për të marrë pjesë në ekspozitën speciale ndërkombëtare EXPO 2027, që do të mbahet në Beograd, të cilën unë e kam quajtur “Lojërat Olimpike Ekonomike”. Theksova rolin vendimtar të Presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, në sigurimin me sukses të Serbisë për organizimin e këtij evenimenti prestigjioz global mes konkurrencës së ashpër ndërkombëtare. Pavarësisht se Serbia është mikpritëse e EXPO 2027, ajo i përket të gjithëve. Investimi i Serbisë prej 17 miliardë eurosh në organizimin e EXPO 2027 shënon një moment transformues jo vetëm për Serbinë por edhe për rritjen ekonomike të të gjithë rajonit. Kjo përputhet me qëllimin e Presidentit Vuçiq për arritjen e një GDP prej 100 miliardë eurosh deri në vitin 2027. Unë kam propozuar thirrjen e një takimi rajonal për të diskutuar organizimin dhe pjesëmarrjen në EXPO 2027, i bindur se presidenti Vuçiç do të pranojë me kënaqësi një takim me homologët nga Evropa Juglindore për këtë çështje , pasi premton të sjellë prosperitet ekonomik të vlerësuar në miliarda euro.
Zgjerimi i BE-së – Reagimi ndaj krizave
Zgjerimi i BE-së është vendimtar për të ardhmen e Evropës Juglindore. Unë besoj se prosperiteti i saj qëndron në anëtarësimin në BE dhe tregun e përbashkët evropian, pasi “Aderimi në BE do t’i japë fund të gjitha turbulencave dhe sfidave në rajon”. Perspektiva e anëtarësimit është mekanizmi më efektiv për sigurimin e stabilitetit të qëndrueshëm. Nëse në vitin 2004 liderët evropianë gjetën forcën dhe guximin për të pranuar kolektivisht 10 vende në anëtarësimin në BE, atëherë 20 vjet më vonë nuk shohim asnjë pengesë që vendet e mbetura të Evropës Juglindore, me një total prej 16 milionë banorësh, t’i bashkohen së bashku anëtarësimit në BE së shpejti. Kjo do të shërbente si një inkurajim shtesë për anëtarësimin e mëvonshëm të Ukrainës, Moldavisë dhe Gjeorgjisë në BE.
Konkluzionet e konferencës janë miratuar[2] dhe u janë përcjellë krerëve të shteteve dhe qeverive të rajonit, institucioneve të BE-së dhe administratës së SHBA-së. Pas konferencës, mora pjesë në ceremoninë e ndarjes së çmimeve duke nderuar menaxherët dhe personazhet më të mirë publikë. Ishte kënaqësi të shihja ish-presidentin kroat Stjepan Mesiç, zëvendëskryeministren dhe ministren e Punëve të Jashtme sllovene Tanja Fajon, ministra, presidentë të dhomave të tregtisë, ambasadorë dhe shumë të tjerë që po punojnë së bashku drejt së ardhmes sonë të përbashkët.
Më bëri përshtypje të veçantë kryetarja e re e Sarajevës, Benjamina Karić, me të cilën shijova një shëtitje në mbrëmje nëpër Bašcharšija dhe Sarajevë të bukur. Çfarë mund të thuhet tjetër përveç se e ardhmja jonë qëndron në bashkëpunim? Ndërsa i afrohemi fillimit të Lojërave Olimpike në Paris, unë do të përdor moton zyrtare të Lojërave[3], e cila duhet të jetë edhe parimi ynë udhëzues: ‘Më shpejt, më i lartë, më i fortë’.
/IFIMES–Argumentum.al