Nga Genc Mlloja
Kur u shpall nga Kina iniciativa e bashkëpunimit me vendet e Europës Qendrore e Lindore (CCEC) e mbiquajtur mekanizmi 16 + 1 në 2012 u pa me skepticizëm por edhe me dyshim nga fuqi të ndryshme të mëdha, kryesisht aktorë tradicionalë të jashtëm kryesorë në këtë rajon te Europes, madje edhe nga ndonjë pjesëmarrës të kësaj ndërmarrje. Tetë vjet që nga ajo kohë ky projekt bashkëpunimi midis Kinës dhe këtyre vendeve, e konsideruar në atë kohe nga disa qarqe si ‘aktore e vonuar’ ne këtë skenë, jo vetëm që ka ndryshuar format duke u bërë 17 + 1 me përfshirjen energjike në të të Greqisë me 2019, por është bërë ndër promotorët më të rëndësishëm të zhvillimit të këtij rajoni të gjërë të Europës në sektorë të ndryshëm të infrastrukturës, transport, tregti, logjistikë, si dhe shëndetësi, kulturë, arsim dhe fusha të tjera të interesit të përbashkët. Kësisoj pjesëmarrësit e këtij projekti të madh megjithëse u përkasin interesave gjeostrategjike të ndryshme te krijuara nga aleancat e formuara pas Luftës së Dytë Botërore apo edhe më vonë janë bërë protagonistë dhe përfitues duke gjetur gatishmërinë e iniciatores së tij, Kinës ta zhvillojnë atë në të mirë të zhvillimit të tyre social-ekonomik, por edhe ta kthejnë në një urë lidhëse midis Kinës dhe kontinentit europian si në kohët e mëparshme të vjetra e njohur si Rruga e Mëndafshit tashmë e mbiquajtur ‘Një Brez, Një Rrugë’, si dhe pikë lidhëse me Bashkimin Europian.
Ndër ngjarjet kryesore të rrugëtimit të kësaj iniciative ku përfshihen Kina, Shqipëria, Bosnia dhe Herzegovina, Bullgaria, Kroacia, Republika Ceke, Estonia, Hungaria, Letonia, Lituania, Maqedonia e Veriut, Mali i Zi, Polonia, Rumania, Serbia, Sllovakia, Sllovenia dhe Greqia janë takimet e nivelit të lartë të cilët janë forume ku bëhen bilancet e arritjeve dhe parashtrohen projektet e të ardhmes. I nënti syresh ishte parashikuar të mbahej në Kinë në gjysmën e dytë të 2020, por për shkak të jashtëzakonshëm të pandemisë COVID-19 iu ndryshua formati duke u kthyer në një vizitë të përfaqësuesve diplomatike të vendeve përkatëse në qytetin Suzhou dhe kontenë vendore Kunshan. Takimi i mëparshëm i vitit 2019 u zhvillua në Dubrovnik të Kroacisë ku edhe Greqia u bë formalisht anëtare me të drejta të plota të këtij mekanizmi bashkëpunimi, dhe ndër pjesëmarrësit ishte kryeministri kinez Li Keqiang.
Por edhe pse në kohë të jashtëzakonshme të kësaj krize të papritur globale me humbje tragjike në njerëz dhe pasoja tejet të rënda ekonomike në përmasa botërore autoritetet e Kinës si vendi organizator nuk munguan të ruajnë frymën novatore dhe frymëzuese që mbart ky projekt bashkëpunimi duke e kthyer atë në një ceremonial festiv nga 5 deri më 6 dhjetor në qytetin Suzhou dhe kontenë vendore Kunshan ndër aktivitetet kryesore të të cilit është një shfaqje artistike me pjesëmarrjen e artistëve kinezë dhe europianë.
Jo rastësisht Suzhou dhe Kunshan
Kunshan
Edhe pse jo në formatin e parashikuar veprimtaria në Suzhou dhe Kunshan e lidhur me mekanizmin 17 + 1 u shtohet shumë ngjarjeve të rëndësishme në Kinë ku dua të veçoj dy evenimente sinjifikative për Kinën por edhe në rrafshin ndërkombëtar siç ishin nënshkrimi i Partneritetit Ekonomik Gjithëpërfshirës Rajonal (RCEP) i cili përfshin 10 ekonomitë e ASEAN së bashku me Kinën, Japoninë, Korenë e Jugut, Zelandën e Re dhe Australinë, që zënë rreth 30% të PBB-së globale, si dhe organizimi i Panairit kinez Ndërkombëtar të Importit në fillim të këtij muaji. Këto dy ngjarje ndër të tjera ishin pjesë e përpjekjes për të krijuar mundësi më të mëdha për tregje, investime dhe rritje për të gjithë vendet me synimin që secili prej tyre të materializojë zhvillimin e vet.
Suzhou i ndodhur në provincën Jiangsu në rrjedhën e lumit Yangtze, i mirënjohur edhe si ‘Venecia e Azisë’, ka shumë për tu ofruar përfaqësuesve të vendeve përkatëse të mekanizmit 17 + 1 i konsideruar si një ndër qytetet më të bukura të Kinës. Një udhëtim prej diku tek 30 minuta nga Shangai me trenat e shpejtësisë së lartë dhe gjendesh në vendin ku është prodhuar për herë të parë mëndafshi rreth vitit 2200 BC dhe shquhet për cilësinë më të lartë të tij. E meqë turizmi është një histori suksesi në kuadrin e mekanizmit 17 + 1 vlen të theksohet se Suzhou të shpalos një variacion muzesh dhe supermarketesh e dyqanesh me artikuj karakteristikë të kulturës të të gjitha kohërave kineze, një jetë plot gjallëri me një transport modern. Por magjia është Kanali i Madh i Lashtë (the Ancient Grand Canal) ku një udhëtim përgjatë lumit është mrekulli e vërtetë dhe unë kam patur fatin ta shijoj një gjë të tillë në këtë qytet origjina e të cilit është një seri vendbanimesh që lidheshin me njëra tjetrën përmes kanaleve të shumta ujore.
Liqeni Jinji si dhe shatërvanet e shumta janë një gjerdan ndriçues i qytetit dhe nata është magjiplotë nga një ‘festival’ i vërtetë dritash. Por pamja tjetër është qyteti modern me dyqanet e shumta dhe supermarkatet ku ka kate të tëra që të ofrojnë produkete nga më të ndryshmet, shfaqje e argëtime të tjera. Nuk thonë kot: A dëshiron jetë nate – shko në Suzhou!
Kurse Kunshan në rajonin e Suzhou vlerësohet si konteja me nivelin më të pasur në provincën juglindore Jiangsu. Sipas njoftimeve zyrtare ky qytet ka rritjen më të shpejtë ekonomike në rrang kombëtar dhe investimet direkte të huaja kapin nivele të larta shumëmiliardëshe. I mirënjohur si zonë inovative e industrisë së re Hi-tech Kunshan është bërë një ndër modelet e zhvillimit që ka sjellë në ekonominë kineze hapja e nisur para 40 vitesh më 1978 nën udhëheqjen e Deng Xiaoping kur pak kush e kishte kuptuar saktësisht shprehjen e tij legjendare se “nuk ka rëndësi nëse një mace është e zezë apo e bardhë përderisa ajo kap minj”.
Në këtë qytet super industrial janë përqëndruar industri për prodhime të fushës së informatikës ku aplikohet një zhvillim i teknologjive të reja dhe që bazohen në inovacion të vazhdueshëm. Janë me mijëra kompani të specializuara në të gjithë sektorët e elektronikës dhe teknologjive të informacionit, të cilat janë bërë në kuptimin e mirë të fjalës ‘zilia’ e pjesëve të tjera të Kinës por edhe të botës.
Treni i shpresës Kinë- Europë…
Pandemia që u bë shkaku i ndryshimit të formatit të takimit të nivelit të lartë të këtij viti si për pjesën dërmuese të veprimtarive të kësaj natyre në mbarë botën në fakt është bërë ndër fushat më të rëndësishme të kontributit kinez anti Covid edhe në kuadrin e mekanizmit 17 + 1. Dhe ndër kontribueset për të lehtësuar këtë ndihmë janë arritjet më të mëdha në fushën e transportit, kryesisht atij hekurudhor pjesë e mega projektit ‘Një Brez, Një Rruge”. Kjo pjesë e infrastrukturës së objektivave të të dy iniciativave që plotësojnë njëra tjetrën është bërë simbol i furnizimeve të shpejta nga Kina të pajisjeve anti Covid aq shumë të nevojshëm për të gjithë vendet europiane, veçanërisht në muajt e parë të shpërthimit të pandemisë sepse i gjeti të papërgatitur pjesën dërmuese të tyre, përfshi edhe Shqipërinë.
Mjafton një fakt që flet shumë: rrjeti i shërbimit të transportit të mallrave Kinë-Europë ka realizuar 10,180 udhëtime deri më 5 nëntor të këtij viti dhe numri i kolive me pajisje mjekësorë të dërguara në Europë e ka kaluar kuotën e 8 milionësh për këtë vit. Kurse në plan të përgjithshëm që nga shpërthimi i pandemisë Kina ka luajtur rolin kryesor të furnizuesit më të madh të materialeve anti- Covid në më shumë se 150 vende dhe organizata ndërkombëtare.
Ka disa pika nga nisen trena mallrash kinez për në Europë si në Chengdu në provincën jugperëndimore Sichuan, porti Horgos në Rajonin Autonom Xinjiang Ujgur ne veriperëndim, Xuzhou në lindje, Manzhouli në Rajonin e Brëndëshëm Autonom Mongol ne veri etj.
Kurse pika pritëse në Europë janë ndër të tjera në Nuremberg dhe Hamburg në Gjermani, Tilburg në Hollandë, Pragë në Ceki, Varshavë dhe Terespol në Poloni, Milano në Itali etj.
E shikoj me vend ti referohem asaj çfarë deklaroi presidenti Xi Jinping në letrën e tij përshëndetëse drejtuar pjesëmarrësve të një konference tre ditore të zhvilluar në Kinë me temë për të kuptuar Kinën më 20 nëntor 2020 në të cilën vinte në dukje se bota po pëson ndryshime të thella të papara në një shekull dhe goditja e papritur e COVID-19 është një kujtesë e freskët se njerëzimi është një komunitet që ka një fat të përbashkët.
Presidenti theksonte në letër se njerëzimi ka nevojë më shumë se kurrë që të forcojë bashkëpunimin për të kapërcyer vështirësitë. Ai nënvizoi se sesioni i pestë plenar i Komitetit Qendror të Partisë Komuniste të Kinës ka hartuar plane gjithëpërfshirëse për zhvillimin e Kinës në Planin e 14-të pesëvjeçar (2021-2025), dhe ai nënvizoi se Kina është pranë arritjes së objektivave të ndërtimit të një shoqërie të zhvilluar në mënyrë të moderuar në të gjitha fushat dhe të çrrënjosjes së varfërisë.
Si përfundim ajo që do të zhvillohet në Suzhou dhe Kunshan si pjesë e veprimtarive të mekanizmit 17 + 1 është shpalosje e vlerave kulturore të artistëve kinezë dhe europianë, një dekor që dëshmon se edhe në kushtet më të rënda të vështirësive të
jashtëzakonshme si të tashmet multilateralizmi i gjen rrugët e veta të komunikimit bashkëpunues edhe nëpërmjet artit si dëshmi ngadhënjyese ndaj së keqes./CRI