Klima e ndryshueshme e Iranit, toka e tij pjellore dhe njerëzit e tij të zellshëm e punëtorë e kanë bërë këtë vend vendin e bekimeve të shumta.
Irani është shtëpia e bimëve të ndryshme, disa prej të cilave janë të njohura botërisht. Një nga këto barishte është shafrani, të dhënat e rritjes dhe kultivimit të tij datojnë para lindjes së Jezu Krishtit.
Thuhet se iranianët ishin njerëzit e parë që zbuluan këtë bar dhe filluan ta kultivojnë atë.
Pas kalimit të kohës, kjo barishte jo vetëm që u transferua në provincat e tjera të Iranit, por edhe kultivimi dhe tregtimi i kësaj barishte për shekuj me radhë e bëri atë të njohur për njerëzit e vendeve të tjera.
Për më tepër, historianët e njohin sulmin e Aleksandrit mbi Iranin në vitin 334 para Krishtit si një faktor tjetër që e bëri këtë bar të çmuar të njohur nga grekët, romakët dhe më pas kinezët.
Pavarësisht të gjitha këtyre fakteve, shafrani është ende sinonim i Iranit në tregjet ndërkombëtare.
Iranianët kanë qenë gjithmonë prodhuesit dhe tregtarët kryesorë të shafranit në botë.
Shafrani është një nga produktet bujqësore që konsumon pak ujë, kështu që kjo cilësi bën të mundur që kjo barishte të rritet në rajone të ndryshme.
Sot rajone të ndryshme në Iranin Lindor dhe Verilindor kultivojnë shafran.
Provinca e Khorasanit Jugor në Iranin Lindor është një nga provincat që ka një reputacion universal për rritjen e shafranit.
Shafrani njihet për tituj të ndryshëm si lulja e shëndetit, mbreti i erëzave dhe ari i kuq.
Nga këndvështrimi i botanistëve dhe bujqëve, shafrani ka shumë karakteristika të veçanta.
Shafrani është një barishte e çmuar që përdoret edhe në industrinë mjekësore. Në të kaluarën, mjekë të njohur iranianë si Zakaria Raazi, Abu Ali Sina dhe Abu Reyhan Birooni e përdornin këtë bimë për të trajtuar pacientët e tyre.
Shafrani përdoret edhe në industrinë ushqimore. Sipas studiuesve, shafrani është një ngjyrues natyral i lejuar.
Shtimi i ushqimeve me shafran ka një histori të vjetër. Iranianët që nga kohërat e lashta përdornin shafranin në përgatitjen e ëmbëlsirave dhe ushqimeve për festimet dhe rastet e tyre të veçanta.
Cilësia e lartë e shafranit iranian e ka bërë Iranin eksportuesin më të madh dhe të parë të këtij produkti të çmuar në botë. Shafrani i Iranit eksportohet në dhjetëra vende, përfshirë Spanjën. Spanja renditet e dyta në eksportimin e shafranit ndërsa ky vend është një nga importuesit kryesorë të shafranit iranian. Kina, India, Singapori, Malajzia, Japonia, Tajvani, Franca, Italia dhe Gjermania janë prodhues të tjerë të shafranit në botë.
/Argumentum.al
