Në përgjigje të kërcënimeve në rritje ndaj lirisë së medias dhe qëndrueshmërisë së industrisë, eurodeputetët miratuan qëndrimin e tyre mbi një ligj për të forcuar transparencën dhe pavarësinë e mediave të BE-së.
Në seancën plenare të Parlamentit Evropian për Aktin e Lirisë së Medias, ligj i BE-së për lirinë dhe transparencën e medias.
Teksti u miratua me 448 vota pro, 102 kundër dhe 75 abstenime.
Eurodeputetët parashikojnë një detyrim për vendet e BE-së që të garantojnë pluralitetin mediatik dhe të mbrojnë pavarësinë e saj nga ndërhyrjet e qeverisë, të politikës, të ekonomisë apo të privatit.
Përdorimi i një softueri spiun mund të justifikohet “vetëm si masë e fundit”, për t’u vlerësuar rast pas rasti, dhe nëse kërkohet nga një autoritet i pavarur gjyqësor për të hetuar një krim serioz si terrorizmi apo trafikimi i qenieve njerëzore.
Në rregullat e reja të miratuara nga eurodeputetët kërkojnë që të detyrohen të gjitha mediet, duke përfshirë ato që janë mikrokompani, për të publikuar informacion mbi strukturën e tyre të pronësisë dhe të raportojnë për fondet që marrin nëpërmjet reklamave shtetërore apo mbështetjes publike, qoftë si fondet që vijnë nga vendet e BE-së dhe nga vende të tjera të palëve të treta.
Për të parandaluar që media të bëhet e varur nga reklamat shtetërore, PE propozon që nuk mund t’i jepet një medieje, një platforme online ose një motori kërkimi më shumë se 15% e buxhetit kombëtar për reklamat shtetërore.
Transparenca e pronësisë
Për të vlerësuar pavarësinë e medias, Parlamenti dëshiron të detyrojë të gjitha mediat, përfshirë mikro-ndërmarrjet, të publikojnë informacion mbi strukturën e tyre të pronësisë.
Anëtarët duan gjithashtu që media, duke përfshirë platformat online dhe motorët e kërkimit, të raportojnë për fondet që marrin nga reklamat shtetërore dhe mbështetjen financiare të shtetit. Këtu përfshihen fondet nga vendet jo anëtare të BE-së.
Dispozitat kundër vendimeve arbitrare nga platformat e mëdha
Për të siguruar që vendimet për moderimin e përmbajtjes nga platformat shumë të mëdha në internet nuk ndikojnë negativisht në lirinë e medias, eurodeputetët bëjnë thirrje për krijimin e një mekanizmi për të menaxhuar urdhrat e heqjes së përmbajtjes. Sipas eurodeputetëve, platformat fillimisht duhet të përpunojnë deklaratat për të dalluar mediat e pavarura nga burimet jo të pavarura. Mediat duhet të njoftohen më pas për qëllimin e platformës për të fshirë ose kufizuar përmbajtjen e tyre së bashku me një dritare 24-orëshe që media të përgjigjet. Nëse pas kësaj periudhe platforma ende konsideron se përmbajtja e medias nuk përmbush termat dhe kushtet e saj, ajo mund të vazhdojë me fshirjen, kufizimin ose referimin e çështjes tek rregullatorët kombëtarë për të marrë vendimin përfundimtar pa vonesë. Megjithatë, nëse ofruesi i medias konsideron se vendimi i platformës nuk ka baza të mjaftueshme dhe minon lirinë e medias, ai ka të drejtë ta çojë çështjen në një organ për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve jashtë gjykatës.
Qëndrueshmëria ekonomike
Shtetet anëtare duhet të sigurojnë që mediat publike të kenë fonde adekuate, të qëndrueshme dhe të parashikueshme të alokuara nëpërmjet buxheteve shumëvjeçare, thonë eurodeputetët.
Për të siguruar që organet e medias të mos bëhen të varura nga reklamat shtetërore, ato propozojnë një kufi mbi reklamat publike që i caktohet një ofruesi të vetëm mediatik, platformës online ose një motori kërkimi në 15% të buxhetit total të reklamave të alokuara nga ai autoritet në një vend të caktuar të BE-së. Eurodeputetët duan që kriteret për ndarjen e fondeve publike për mediat të jenë të disponueshme për publikun.
Organ i pavarur mediatik i BE-së
Parlamenti gjithashtu dëshiron që Bordi Evropian për Shërbimet Mediale – një organ i ri i BE-së që do të krijohet nëpërmjet Aktit të Lirisë së Medias – të jetë ligjërisht dhe funksionalisht i pavarur nga Komisioni dhe në gjendje të veprojë i pavarur prej tij. Eurodeputetët kërkojnë gjithashtu një “grup ekspertësh” të pavarur, që përfaqëson sektorin e medias dhe shoqërinë civile, për të këshilluar këtë Bord të ri.
Citim
“Ne nuk duhet të mbyllim një sy ndaj gjendjes shqetësuese të lirisë së shtypit në mbarë botën dhe në Evropë,” tha raportuesja Sabine Verheyen (EPP, DE) përpara votimit. “Media nuk është vetëm një biznes. Përtej dimensionit të tij ekonomik, ai kontribuon në edukimin, zhvillimin kulturor dhe përfshirjen në shoqëri, duke mbrojtur të drejtat themelore si liria e shprehjes dhe aksesi në informacion. Me këtë projektligj, ne arrijmë një moment historik të rëndësishëm legjislativ për të mbrojtur diversitetin dhe lirinë e peizazhit tonë mediatik dhe gazetarëve tanë dhe të mbrojmë demokracitë tona”./europarl.europa.eu/
/Argumentum.al