Ekzistojnë indikacione në rritje se grupi militant, Shteti Islamik (IS) po riorganizohet në Irak, dy vjet pasi humbi territorin e fundit që mbante nën kontroll.
Kurdët dhe agjencitë perëndimore të inteligjencës i thanë BBC-së se prezenca e IS-it në Irak është një kryengritje e sofistikuar dhe se sulmet e militantëve të këtij grupi po shënojnë rritje.
Tash, militantët janë më të aftë dhe më të rrezikshëm se sa grupi tjetër militant Al-Kaida, ka thënë Lahur Talabany, një zyrtar i lartë kurd kundër terrorizmit.
“Ata posedojnë teknika më të avancuara, taktika më të mira dhe shuma të mëdha parash në dispozicion”, tha ai, duke shtuar se grupi militant ka mundësi të blerjes së automjeteve, armatimit, pajisjeve tjera dhe ushqimit.
“Ne shohim që aktivitetet po rriten tani, dhe ne mendojmë se faza e rindërtimit ka mbaruar”, tha Talabany, i cili kryeson agjencinë Zanyari, një nga dy agjencitë e inteligjencës në rajonin e Kurdistanit në Irak.
Ai thotë se tashmë një lloj tjetër i IS-it është shfaqur, i cili nuk dëshiron më të kontrollojë asnjë territor për të mos qenë një objektiv i mundshëm.
Përkundrazi – si paraardhësit e tyre në al-Kaeda – ekstremistët po fshihen nën tokë, në Malet Hamrin të Irakut.
“Kjo është një qendër për IS-in tani”, tha Talabany.
“Është një varg i gjatë malesh dhe është shumë e vështirë për ushtrinë e Irakut për ta kontrolluar. Ka shumë strehë dhe shpella”, tha ai.
Ai paralajmëroi se IS-i do të ushqehej nga trazirat e tanishme në kryeqytetin irakian, Bagdad.
Zyrtarët e inteligjencës kurde vlerësojnë se IS-i posedon 10,000 pjesëtarë dhe mbështetës në Irak me ndërmjet 4,000 dhe 5,000 luftëtarë, dhe një numër të ngjashëm “qelizash të fjetura” dhe simpatizantë.
Komuniteti ndërkombëtar duhet të shqetësohet, sipas Lahur Talabany.
“Sa më lirshëm që vijnë këtu,” thotë ai, “ata më shumëdo të mendojnë për operacione jashtë Irakut dhe Sirisë”.
Vazhdimi i presionit
Komandanti i lartë ushtarak amerikan në Irak thotë se IS po përpiqet të rikrijojë veten, por kësaj radhe po përballet me një reagim të ndryshëm nga forcat e sigurisë irakiane dhe kurde.
Sipas gjeneral brigade, William Seely, këto forca janë të përgatitura më mirë sesa në vitin 2014 kur IS-i fitoi kontrollin e një të tretës së territorit të Irakut.
“ISF [forcat e sigurisë irakiane] nuk janë të njëjtat forca si kur ra Mosuli”, tha ai.
“Ne kemi qenë këtu dhe kemi shtuar trajnimet e tyre. ISF po e mban këmbën në pedale për të siguruar që vrulli kundër IS-it të mbetet i qëndrueshëm”.
Ai citon një muaj të vetëm, nga mesi i tetorit deri në mes të nëntorit, në të cilin ISF kreu 170 “operacione pastrimi” dhe shkatërroi pothuajse 1,700 komponentë për pajisje shpërthyese të improvizuara.
Ai thotë se luftëtarët e IS-it tani fshihen në shpella dhe në shkretëtirë “në kushte që askush nuk mund t’i durojë për një kohë të gjatë”, dhe ata nuk mund të lëvizin në formacione të mëdha.
Grupi ekstremist Shteti Islamik ka kontrolluar rreth 88,000 metra katrorë në një sipërfaqe që shtrihet në kufirin ndërmjet Irakut dhe Sirisë.
Por, në vitin 2016 ata filluan tërheqjen. Një vit më pas e humbën Mosulin në Irak, pikërisht vendin ku e shpallën “kalifatin”. Në muajin tetor ata u dëbuan edhe nga qyteti Raka i Sirisë.
Grupi ekstremist vazhdoi të humbasë territor përgjatë vitit 2018. Në mars të vitit 2019, Forcat Demokratike Siriane të udhëhequra nga kurdët, deklaruan se kanë marrë nën kontroll qytetin Baghuz, territorin e fundit që mbahej nga grupi militant.
Me këtë rast u shpall edhe mposhtja e grupit militant/rel