Më 15 Prill 2024, në mjediset e Hotel Rogner në Tiranë u zhvillua ceremonia e promovimit të librit “Kritika e Mendjes Politike“, me autor Ambasadorin e Kroacisë në Shqipëri, z. Zlatko Kramaric.
I njohur për qëndrimet e tij të drejtpërdrejta si një njohës shumë i mirë i zhvillimeve të ndryshme poltike në rajonin tonë ai sjell në këtë libër të gjitha të thënat dhe të pathënat në lidhje me marrëdhëniet ndërshtetërore në Ballkanin Perëndimor.
Z. Zlatko Kramaric është ndër ata Diplomatë që shpesh herë e zhvesh petkun e diplomacisë dhe nuk hesht përballë fenomeneve gjeopolitike, sidmos kur bëhet fjalë për situata që vënë ne diskutim stabilitetin e rajonit të Ballkanait Perëndimor.
Sikundër e shohim dhe në këtë liber, Kramaric flet per ”botën serbe”, një ide e vjetër që mban gjallë nacionalizmin dhe revanshin serb ndaj fqinjëve të saj.
Vetë autori në ceromonine e promovimit të librit të tij, “Kritika e Mendjes Politike“, përcjell disa nga pikat më me interes për lexuesin shqiptarë.
”Ajo që mund t’u interesojë lexuesve shqiptarë të këtij libri janë padyshim reflektimet e mia për çështjen e Kosovës, për mitin e Kosovës si një komponent i rëndësishëm i identitetit serb, i cili përcakton dukshëm strategjitë e sotme politike serbe, gjë që në fund të fundit çon në faktin se sot në Serbi nuk mund të ketë asnjë opsion politik më relevant që do të ishte gati për t’u përballur me faktin e ri politik – Kosovën!
Për më tepër, jam i bindur se lexuesve shqiptarë do t’u interesojnë edhe reflektimet e mia për marrëdhëniet mes fashizmit dhe komunizmit, për ato dy të këqija të mëdha botërore, që kontaminojnë shumë marrëdhëniet e sotme politike në Kroaci.
Natyrisht, disa lexuesve do t’i interesojnë edhe reflektimet tona për marrëdhëniet mes Titos dhe Krlezës, politika kundër artistit – – M.Krleža ishte një nga shkrimtarët më të rëndësishëm kroato-jugosllav (mund të hiqet një paralele me marrëdhëniet midis Hoxhës dhe Kadare), thekson ndër të tjera Ambasadori në fjalën e tij.
Për këto edhe shumë më tepër, redaksia e Argumentum.al ju fton të lexoni librin ”Kritika e Mendjes Politike”, një libër politiko-historik si një dëshmi që mësimet nga e kaluara mund të na ndihmojnë të ndërtojmë një të ardhme më të sigurtë.
Fjala e plotë e autorit, z. Zlatko Kramaric
Ka një shprehje të bukur në gjuhën gjermane – sheqeri vjen në fund! Unë do të them menjëherë – nuk kam iluzione se unë jam ai sheqer! Duhet pranuar që ky rregull i çdo promovimi që autori duhet të flasë në fund pas fjalimit të promotorit mund të kuptohet ndryshe, mund të kuptohet që autori është në pozitën e një shahisti që ka pista të zeza dhe që është për këtë arsye pjesërisht në një pozicion inferior …
Megjithatë, nuk është aspak e rëndësishme se si e kuptojmë qëndrimin e autorit. Ai e bëri punën e tij në momentin që ia dorëzoi librin botuesit – pas kësaj flasin të tjerët, lexues, kritikë, politologë, analistë të ndryshëm…, janë ata që interpretojnë, lavdërojnë apo kritikojnë pikëpamjet e autorit të shprehura në librin e botuar. Dhe në Kritika e mendjes politike (titulli i librit i referohet magjepsjes së autorit me I. Kant, filozofi gjerman), autori regjistroi rregullisht vetëm ngjarje politike dhe kulturore në Kroaci, pjesërisht në rajon, me qëllimin për të paralajmëruar për procese të caktuara shoqërore, për të reaguar në kohën e duhur…, sepse disa nga këto procese politike dolën jashtë kornizës shtetërore.
Një nga këto procese problematike është padyshim ideja e nevojës për të krijuar një ‘botë serbe’, e cila që në fillim ishte e paqartë, e ngatërruar, e padefinuar politikisht, me motive të paqarta, motivim të paqartë, veçanërisht nëse keni parasysh se ky projekt filloi. të realizohet shumë shpejt pas të gjitha ngjarjeve tragjike të viteve ’90 të shekullit të kaluar (luftërat, shpërbërja e shtetit, gjenocidi…).
Prandaj, ne ishim ndoshta ndër të parët që paralajmëruam për implikimet e mundshme negative të asaj ideje, atij projekti kur bëhet fjalë për stabilitetin e rajonit.
Ndërkohë, doli se frika jonë ishte e justifikuar dhe se kjo, në shikim të parë, ideja e pafajshme për nevojën e unitetit kulturor të një kombi nuk është kështu, i pafajshëm fare (identiteti kombëtar është një fenomen normal në jetën politike të një shoqërie. Prandaj nuk kam asgjë kundër politikës identitare, por kjo nuk do të thotë se duhet të insistojmë në disa mite kombëtare, ngjarje të caktuara historike, figura historike. Mundësia është e nevojshme të distancohet qartë nga këto ngjarje, personazhe… Vendosini në kontekstin e duhur, vlerësojini siç duhet një marrëdhënie e tillë do të duhej të ishte e vlefshme si për politikanët ashtu edhe për artistët).
Domethënë, të gjitha ato ngjarje të mëvonshme politike dhe fetare në Mal të Zi, të cilat çuan në ndryshimin e qeverisë, në të cilat kisha luajti një rol të rëndësishëm. Qeveria u formua në objektet e kishës, tensionet e vazhdueshme në veri të Kosovës, si dhe në entin serb të Bosnjës… . – për shembull, Memorandumi i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Serbisë nga vitet 80 të shekullit të kaluar.
Të gjitha këto i them për të vënë në dukje rëndësinë e librit tim kur bëhet fjalë për marrëdhëniet ndërshtetërore në Ballkanin Perëndimor.
Ajo që mund t’u interesojë lexuesve shqiptarë të këtij libri janë padyshim reflektimet e mia për çështjen e Kosovës, për mitin e Kosovës si një komponent i rëndësishëm i identitetit serb, i cili përcakton dukshëm strategjitë e sotme politike serbe, gjë që në fund të fundit çon në faktin se sot në Serbi nuk mund të ketë asnjë opsion politik më relevant që do të ishte gati për t’u përballur me faktin e ri politik – Kosovën!
Për më tepër, jam i bindur se lexuesve shqiptarë do t’u interesojnë edhe reflektimet e mia për marrëdhëniet mes fashizmit dhe komunizmit, për ato dy të këqija të mëdha botërore, që kontaminojnë shumë marrëdhëniet e sotme politike në Kroaci, pra lufta mes ‘kuqve’ dhe ‘zezave’. ‘ po vazhdon ende.
Gjë që çoi në opsione politike disfatiste liberal-demokratike (ky është qëndrimi i një liberali të zhgënjyer, i cili nuk është i lumtur që, për ca kohë, në vendin e tij mbizotërojnë opsione ekstreme politike në kurriz të atyre të moderuarve).
Natyrisht, disa lexuesve do t’i interesojnë edhe reflektimet tona për marrëdhëniet mes Titos dhe Krlezës, politika kundër artistit – – M.Krleža ishte një nga shkrimtarët më të rëndësishëm kroato-jugosllav (mund të hiqet një paralele me marrëdhëniet midis Hoxhës. dhe Kadare). Një nga temat që lidh Jugosllavinë komuniste me Shqipërinë karakterizohet sigurisht nga ekzistenca e kampeve të mospërshtatjeve politike, armiqve të socializmit, kështu që tema se çfarë mendojmë për kampet/gulagët komunistë që për fat të keq ekzistonin në Jugosllavi dhe Shqipëri, ndoshta do t’i interesojë shqiptarëve. edhe lexuesit, kjo temë është veçanërisht interesante në kontekstin e shfaqjes së nostalgjisë për kohët e kaluara, të cilës i referohemi shkurtimisht edhe në këtë libër-
Ose si na duken nga këndvështrimi i sotëm rebelimi studentor, të gjitha ato lëvizje shoqërore nga fundi i viteve 60 të shekullit të kaluar; apo se si politikanët jugosllavë flinin gjatë rënies së Murit të Berlinit… Dhe në këtë mënyrë i ngadalësoi/vështiroi ndjeshëm proceset e tranzicionit të të gjitha shoqërive jugosllave-
Do të ndaleshim këtu, sepse nuk ka kuptim të rrëfejmë përmbajtjen e librit, të cilin e kanë prezantuar para meje promotorët e mi dhe të cilët i falënderoj nga zemra për leximin kritik…
Gjithashtu, në fund, dua t’ju falënderoj të gjithëve që erdhët në këtë promovim, në radhë të parë, kolegët e mi ambasadorë, të gjithë gazetarët, miqtë e mi shqiptarë nga të gjitha segmentet/sferat e jetës…si politike ashtu edhe kulturore!
/Argumentum.al