Ballkani Perëndimor dhe rajoni i Detit të Zi mbeten të një “rendësie strategjike” për NATO-n, siç përshkruhet në deklaratën e përbashkët të ministrave të jashtëm të NATO-s pas takimit të tyre në Bukuresht të mbajtur më 29 dhe 30 nëntor.
Tema kryesore e diskutuar në takim ishte pushtimi rus i Ukrainës dhe implikimet e vazhdueshme që ajo ka në sigurinë globale dhe evropiane. Që nga fillimi i luftës në Ukrainë, NATO ka rritur mbështetjen e saj ndaj partnerëve nga Ballkani Perëndimor dhe rajoni i Detit të Zi, përkatësisht Bosnjë dhe Hercegovina, Moldavia dhe Gjeorgjia. Të tre u ftuan të merrnin pjesë në takimin e Bukureshtit, ku ministrat e jashtëm të këtyre vendeve u bashkuan në seancën përfundimtare të ministrit.
Në deklaratë, ministrat e jashtëm të NATO-s konfirmuan mbështetjen e tyre për këto vende në dritën e krizës së sigurisë me të cilën po përballet kontinenti, “ndërsa NATO forcon mbështetjen e saj të përshtatur për ndërtimin e integritetit dhe qëndrueshmërisë së tyre, zhvillimin e aftësive dhe ruajtjen e pavarësisë së tyre politike”.
Aleanca ripohoi angazhimin e saj ndaj politikës së dyerve të hapura më tej në deklaratë, duke përfshirë vendimet nga Samiti i Bukureshtit i vitit 2008 dhe “të gjitha vendimet pasuese në lidhje me Gjeorgjinë dhe Ukrainën”.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, tha se Bosnja dhe Hercegovina, Moldavia dhe Gjeorgjia po përballen me presion nga Rusia dhe se NATO “do të ndërmarrë hapa të mëtejshëm për t’i ndihmuar ata të mbrojnë pavarësinë e tyre dhe të forcojnë aftësinë e tyre për të mbrojtur veten”.
“Sot këta partnerë janë të prekur nga presioni rus dhe aleatët e NATO-s janë të përkushtuar të rrisin mbështetjen e tyre ndaj tyre. Ky takim është një mundësi për të diskutuar disa nga shqetësimet tona të përbashkëta të sigurisë, veçanërisht në rajonin strategjik të rëndësishëm të Detit të Zi dhe Ballkanit Perëndimor”, siç vuri në dukje Stoltenberg në fjalën e hapjes së sesionit.
Bisera Turkovic, Ministre e Jashtme e Bosnjës dhe Hercegovinës, e cila gjithashtu mori pjesë në takimin e Bukureshtit, shprehu shqetësimet për ndikimin rus në vend dhe theksoi rëndësinë e pranisë së NATO-s si “garancia e sigurisë”.
“Ne kemi përfaqësues rusë në qeverinë tonë dhe ndarja në vendin tonë është e thellë”, tha Turkoviç, siç raportohet nga Reuters.
Ministri i Jashtëm italian, Antonio Tajani, i bëri thirrje Evropës të kufizojë ndikimin rus në Ballkanin Perëndimor duke rritur praninë e saj në rajon.
“Stabiliteti në Ballkanin Perëndimor është i rëndësishëm për paqen. Ne duhet të ndalojmë rusët në Ballkanin Perëndimor, na duhet më shumë Evropë”, tha Tajani, siç raporton Reuters.
Ai theksoi rëndësinë e unitetit në dritën e luftës në Ukrainë dhe i kërkoi Aleancës “të mbrojë vendet në Ballkanin Perëndimor dhe afër Ukrainës”.
Ministrat e Jashtëm shfrytëzuan këtë mundësi për të diskutuar edhe qëndrimin e NATO-s ndaj Kinës. Stoltenberg paralajmëroi se lufta në Rusi demonstroi rreziqet e varësisë së regjimeve autoritare.
“Ne do të vazhdojmë, natyrisht, të tregtojmë dhe të angazhohemi ekonomikisht me Kinën, por duhet të jemi të vetëdijshëm për varësitë tona, të zvogëlojmë dobësitë tona dhe të menaxhojmë rreziqet”, siç theksoi Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s.
/Argumentum.al