Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken foli në telefon me ministrin e Jashtëm të Izraelit Eli Cohen të enjten, në një përpjekje për të ulur tensionet pas një deklarate të martën nga presidenti Joe Biden se ai nuk do ta ftojë kryeministrin Benjamin Netanyahu së shpejti në Shtëpinë e Bardhë.
Zëdhënësi i Departamentit të Shtetit, Vedant Patel, u tha gazetarëve se në bisedën e tij me Cohen, Blinken kishte “ripohuar rëndësinë e marrëdhënieve të qëndrueshme dypalëshe SHBA-Izrael”, shkruan Al-Monitor.
Telefonata midis Blinken dhe Cohen nuk ka gjasa të riparojë përçarjen vazhdimisht në rritje midis Jerusalemit dhe administratës Biden. Nga një vend me ndikim thuajse mitik në Uashington, i shoqëruar prej kohësh nga regjime më pak të njohura që kërkojnë një hyrje në Shtëpinë e Bardhë, qeveria e Izraelit është bërë një e pabesë pothuajse brenda natës. Vetë Netanyahu është në rrugën e tij drejt listës B të Shtëpisë së Bardhë që përfshin Rexhep Tajip Erdogan të Turqisë dhe Princin e Kurorës së Arabisë Saudite, Mohammed bin Salman. Me këtë ritëm, ai madje mund të fitojë një vend për veten e tij pranë presidentit rus Vladimir Putin.
Kthimi i Netanyahut në pushtet pas zgjedhjeve të 1 nëntorit në krye të një koalicioni solid ultranacionalist të Knesset-it është pritur me shqetësim brenda dhe jashtë vendit. Si përgjigje, administrata Biden miratoi një rregull të thjeshtë – nuk do të humbiste kohë duke u marrë me nacionalistët radikalë në pushtet, si ministri i Sigurisë Kombëtare Itamar Ben-Gvir dhe ministri i Financave Bezalel Smotrich, dhe do të mbante Netanyahu përgjegjës për veprimet e tyre dhe politikat. Biden, duke e njohur Netanyahun për rreth katër dekada si një udhëheqës përgjithësisht i kujdesshëm, dukej se e pranoi fjalën e liderit izraelit, megjithëse me dyshime, kur ai u zotua të mbante të dyja duart në timon.
Por ndërsa qeveria e tij vazhdoi me nxitimin e saj legjislativ për të dobësuar sistemin gjyqësor, amerikanët sinjalizuan publikisht Netanyahun se prisnin që ai të ndalonte mashtruesin. Në mënyrë private, ambasadori amerikan Tom Nides dha paralajmërime të rrepta.
Dorezat amerikane u hoqën fundjavën e kaluar, pasi Netanyahu shkarkoi ministrin e Mbrojtjes Yoav Gallant, i konsideruar nga administrata amerikane si një ishull i mendjes në arenën gjithnjë e më të trazuar, radikale politike izraelite. Netanyahu kishte dëbuar aleatin e tyre të vetëm të besueshëm, duke i lënë Shtetet e Bashkuara dhe Lindjen e Mesme në duart e Ben-Gvir dhe Smotrich – njeriu që kohët e fundit bëri thirrje për të zhdukur fshatin palestinez Huwara në Bregun Perëndimor.
Shkarkimi i Gallant jehoi në Pentagon, Këshillin e Sigurisë Kombëtare dhe Departamentin e Shtetit, duke kulmuar me një shfaqje të hapur të Bidenit të neverisë për Netanyahun. I pyetur këtë javë nëse ai do ta ftonte Netanyahun në Shtëpinë e Bardhë tani që ai ka rënë dakord të negociojë me opozitën për lëvizjet e tij të diskutueshme, Biden u përgjigj me prerje: “Jo në një afat të afërt”. Administrata kishte humbur durimin me Netanyahun. Në komentet e tij për gazetarët këtë javë, gjuha e trupit të Biden e bëri të qartë se ky sionist dhe admirues i Izraelit i ishte mjaftuar edhe nga lideri manipulues izraelit dhe aleatët e tij, disa prej të cilëve kanë kritikuar administratën e tij për ndërhyrje në punët e brendshme izraelite. dhe pretendimi se Izraeli mund t’ia dalë mirë pa aleatin e tij amerikan.
Njëri prej tyre nuk është askush tjetër përveç djalit të kryeministrit, Yair Netanyahu, i cili thuhet se ka ndikim vendimtar mbi babanë e tij dhe një grup ligjvënësish të linjës së ashpër dhe ministrave të qeverisë. Yair Netanyahu përdor Twitter-in dhe një talk show që ai e ankoron në një radio stacion të ekstremit të djathtë për të përhapur teori konspirative dhe për të njollosur këdo që ai e sheh si një kërcënim për mbajtjen e pushtetit nga babai i tij. Një numër në rritje vendimesh absurde thuhet se janë të frymëzuara nga Netanyahu Jr. Javët e fundit, ai ka pohuar se administrata e Biden – veçanërisht CIA dhe Departamenti i Shtetit – po përpiqen të rrëzojnë kryeministrin e zgjedhur siç duhet të Izraelit. Një tabelë e mbajtur lart në tubimin pro-Netanyahu në Tel Aviv këtë javë shkroi, “Qy Biden”.
Në të njëjtën mënyrë, nënkryetari i Knesset-it Nissim Vaturi i Likud-it akuzoi këtë javë amerikanët si përgjegjës për vdekjen e ushtarëve izraelitë për shkak të një embargoje të supozuar të armëve të vendosura ndaj Izraelit gjatë luftës së tij të vitit 2014 me islamistët e Gazës. Netanyahu Jr e di se po përhap lajme të rreme, por me sa duket nuk i intereson. Demokratët janë armiku, i krahasuar me bolshevikët, antisemitët dhe amalekitët biblikë.
Shtëpia e Bardhë lëshoi një deklaratë paksa qetësuese më 29 mars për të zbutur skajin e komenteve të ashpra të Bidenit, por administrata është qartazi e zemëruar me kërdinë dhe dëmin që Netanyahu po shkakton në Izrael dhe Lindjen e Mesme. Nëse u duheshin prova të mëtejshme, atyre u duhej vetëm të dëgjonin se Netanyahu i premtoi Ben-Gvirit të krijonte një Gardë Kombëtare nën komandën e tij dhe jo nën komandën e policisë – në përgjigje të kërcënimit të Ben-Gvir për të lënë qeverinë pasi Netanyahu pezulloi rishikimin legjislativ.
Ben-Gvir, me dhjetëra aktakuza nga vitet e mëparshme, u takua këtë javë me prindërit e tre të rinjve hebrenj që po mbaheshin pa gjyq me dyshimin se kishin nxitur dhe udhëhequr tërbimin e muajit të kaluar në fshatin palestinez Huwara, duke djegur makina dhe shtëpi. Gallant, duke pranuar vlerësimin e agjencisë së sigurisë Shin Bet për rrezikun që paraqesin, nënshkroi urdhrin e pazakontë të “arrestit administrativ” që përdoret zakonisht kundër të dyshuarve palestinezë terroristë. Megjithatë, kolegu i tij i qeverisë Ben-Gvir u premtoi prindërve se do të punonte për të anuluar urdhrin.
Në përputhje me politikën e miratuar që nga kthimi i Netanyahut në pushtet, administrata Biden po e mban kryeministrin e Izraelit përgjegjës për këtë turbulencë të rrezikshme. Për herë të parë në gati 75 vjet, Uashingtoni nuk i beson udhëheqësit izraelit në nivelin më themelor. Nuk është i bindur që Netanyahu i bën të shtënat, nuk është i sigurt se ai merr vendime racionale dhe nuk është i sigurt për shkallën e tij të kontrollit mbi qeverinë dhe koalicionin e tij.
/Argumentum.al