Samiti i radhës i ‘Open Balkan’ u mbajt këtë të martë në Tiranë. Edhe këtë here takimi ishte mes kryeministrit Edi Rama me presidentin e Serbisë Aleksandër Vuçiç dhe kryeministrit të Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev.
Ata kanë mbërritur mbrëmjen e kaluar në Shqipëri, ndërsa Rama i priti me darkë mirësardhje në Elbasan duke shmangur kështu udhëtimin për në Tiranë, ku po mbahej protesta e thirrur nga Sali Berisha kundër ardhjes së Vuçiç.
Kryeministri Edi Rama është shprehur se “Ballkani i Hapur” çon përpara të gjitha çështjet që janë diskutuar në Procesin e Berlinit. Në këtë mënyrë ai u shpreh se “Ballkani i Hapur” është një njësi e zbatimit të Procesit të Berlinit. Ai citoi edhe eurokomisionerin Oliver Varhelyi dhe u shpreh se KE mbështet Ballkanin e Hapur.
“Marrëveshjet e firmosura sot janë prova e prekshme e një fakti shumë të thjeshtë që Ballkani i Hapur është një nismë që shtyn përpara çka është diskutuar, stërdiskutuar në Procesin e Berlinit, çka është diskutuar në samitet e këtij procesi dhe asnjëherë nuk është realizuar. Ballkani i Hapur është një njësi zbatimi e Procesit të Berlinit dhe njësi realizimi e tregut të përbashkët rajonal. Kjo është arsyeja pse i jemi bashkuar kësaj nisme. Kjo është arsyeja pse e kemi shpallur një nismë gjithpërfshirëse që ditën e parë. Kjo është arsyeja pse nuk ngurrojmë të tre palët e tjera të tjera të rajonit të na bashkohen. Sot po ashtu besoj, ishte e qartë, e thënë drejtpërsëdrejti nga Komisioneri europian për Zgjerimin që KE e mbështet plotësisht Ballkanin e Hapur dhe fton 3 vendet e tjera t’i bashkohen. Nëse e vutë re, Komisioneri nënvizoi me keqardhje dështimin e tregut të përbashkët si një proces që u ndërtua bazua tek konsensusi. Ne duam të ecim sa më shpejt të jetë e mundur dhe jemi të vetëdijshëm se kjo ecje sa më shpejt të jetë e mundur mund të realizohet vetëm nëse marrim vetë në dorë fatin tonë këtu në rajonin tonë. Duke e mbyllur këtë hyrje dhe duke nënvizuar se nisma po merr formë në impakt në jetën dhe punën e qytetarëve dhe për këtë mbështetja për nismën qoftë nga administrata amerikane, qoftë nga komisioni dhe një sërë vende të Be vjen dhe s’do të vazhdojë të rritet si pasojë se nisma është shumë e qartë. Ta bëjmë rajonin tonë një hapësirë ku funksionojnë për qytetarët të katër liritë e Be, liria e lëvizjes së njerëzve, të mallrave, kapitaleve dhe shërbimeve”, tha Rama.
Kryeministri i Maqedonisë së Veriut, Zoran Zev informoi se do të jetë pjesëmarrja e tij e fundit e drejtpërdrejtë në këtë nismë, ndërsa në vend të tij do të jetë se kryeministri i ardhshëm i Maqedonisë së Veriut, Dimitar Kovaçevski.
“Kemi suksese për të treguar, rezultate se grupi i punës ka bërë punë të shkëlqyer. Kemi hapa të dukshëm për të treguar, kjo do të jetë pjesëmarrja ime e fundit në mënyrë të drejtpërdrejtë”, tha Zaev.
Ndërsa anëtari i tretë i nismës, Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç u shpreh i prerë ndaj kundërshtuesve të “Open Balkan” se askush nga ata nuk duhet të kërkojë ndjesë për këtë iniciativë, duke theksuar se do të përfitojnë të gjithë qytetarët.
” Tregtia do të jetë më e lehtë, janë çështje tejet të rëndësishme për shumë nga qytetarët tanë, ne të tre së bashku ose të gjithë së bashku do të duhet të diskutojmë hapat e mëtejshëm, sepse njerëzit dëshirojnë të shikojnë më shumë rezultate,më ka ardhur pak në majë të hundës që do të duhet të japim justifikime për hiç gjë. Pse duhet t’u kërkojmë ndjesë për këtë iniciativë, nuk kemi arsye të japim ndjesë atyre që nuk janë pjesë”, tha Vuçiç.
“Bashkimi Europian mbështet pa kushte Ballkanin e Hapur”. Deklarata u bë nga Komisioneri i Zgjerimit Olivér Várhelyi gjatë takimit ndërmjet presidentit të Serbisë Aleksandër Vuçiç, kryeministrit Edi Rama dhe kryeministrit të Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev, në kuadër të nismës “Ballkani i Hapur” ku u nënshkruanedhe pesë marrëveshje.
Mund të më përfshini si mbështetës të Ballkanit. Ne (BE) mendojmë që në bazë të rregullave e vlerave të BE, çdo bashkëpunim rajonal është i mirëpritur por dhe në të mirë të të dyja palëve, në të mirë të Ballkanit dhe Bashkimit Europian”, tha Komisioneri.
Varhelyi ftoi edhe tre vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor që t’i bashkohen nismës duke renditur arsyet e përfitimit prej saj.
“Më lini të përfitoj nga mundësia për t’i ftuar tri partnerët e tjerë që t’i kthehen këtij bashkëpunimi sepse është jo vetëm në të mirë të biznesit, është në të mirë të konsumatorëve, ofron shtim të punësimit, e po kështu mund të ndryshojë realitetet në terren. Nëse ka dicka që ju citoj, t’ju citoj juve zoti Rama, është se vetëm përmes bërjes konkrete të tregut të përbashkët rajonal, Ballkani mund të shtojë 1/3 e PBB-së ekzistuese”, shtoi ai.
Komisioneri e vuri theksin te rëndësia që kjo nismë të shkojë përpara, në një kohë kur nismat e tjera nuk po ecin mirë.
“Për të qenë i ndershëm, kam qënë gjithmonë i prirur shumë pozitivisht ndaj këtij propozimi. Së pari u quajt minishengen, më pas u përpoqëm brenda procesit të Berlinit dhe krijuam tregun e përbashkët rajonal por për fat të keq me disa zgjedhje në rajon, kjo nismë u la mënjanë. Ky është një përfundim që unë e kam nxjerrë që nga fillimi, që ju të vazhdoni ta nxisni këtë nismë sepse rajoni kërkon të jetë një i tërë, sa i takon ekonomisë, shoqërisë dhe rajoni kërkon të jetë bashkë siç jemi ne në Bashkimin Europian. Ju kuptuat rëndësinë e integrimit rajonal dhe kjo është në gjendje të ndryshojë jetën e qytetarëve tuaj. Ky është mesazhi më i mirë që rajoni mund të përçojë, që jo vetëm është gati për bashkëpunim rajonal, por po e bën”, tha Varhelyi.
Rama përsërit thirrjen e Varhelyit për tre vendet e tjera që t’i bashkohen samitit dhe bëri me dije se në shkurt të vitit të ardhshëm do të takohen në Maqedoninë e Veriut.
Ndër të tjera tha se marrëveshjet e firmosura sot janë marrëveshjet e tregut të përbashkët bazuar me të njëjtat parime dhe nevoja të fermerëve dhe të tregut të përbashkët rajonal, i cili përdoret si alibi kundër Ballkanit të Hapur por Rama thotë se mund të jetësohet vetëm përmes Ballkanit të Hapur.
Rama: Kemi nënshkruar një sërë marrëveshjesh që janë finalizimi i një pune të përbashkët intensive dhe që si jo gjithmonë për vetë natyrën e marrëveshjeve, këto të firmosura sot janë një realitet i prekshëm nesër dhe jo nesër në të ardhmen, por nesër me hyrjen e vitit të ri 2022. Marrëveshja për tregun e lirë të punës, e cila sanksionon mundësinë dhe të drejtën e qytetarëve të të treja vendeve për të pasur akses të menjëhershëm dhe të barabartë për lejet e punës dhe të qëndrimit,.
Marrëveshja për sistemin e integruar elektronik të shërbimeve, e cila i hap rrugën krijimit të një sistemi të përbashkët elektronik për t’i dhënë mundësi qytetarëve duke filluar nga aplikimet për tu regjistruar si të pranishëm në vendin tjetër apo për lejen e punës apo me radhë që ta bëjnë pa lëvizur nga shtëpia apo vendndodhja e tyre.
Marrëveshjet në bllok për t’i hapur rrugën të gjithë atyre që prej vitesh ndërveprojnë mes këtyre vendeve si prodhues, si eksportues, importues produktesh dhe që kanë një histori të vështirë pritjesh, radhash, verifikimesh, riverifikimesh e kështu me radhë duke bërë të mundur që nga janari i vitit të ardhshëm të kalojnë lirisht në kufijtë dhe doganat respektive pa pasur nevojë që të sigurojnë tre herë të njëjtat dokumenta.
E rëndësishme ta nënvizoj, marrëveshja bën të mundur që të çelet importi dhe eksporti i kafshëve të gjalla. Është një lajm i shumëpritur për të gjithë ata që janë në fushën blegtorale dhe të prodhimit të mishit dhe të gjithë këta prodhues janë të super interesuar për tregje të reja. Të gjitha këto janë marrëveshje të cilat janë as më shumë e as më pak, por marrëveshjet e tregut të përbashkët bazuar me të njëjtat parime dhe nevoja të fermerëve dhe të tregut të -përbashkët rajonal, i cili përdoret si alibi kundër Ballkanit të Hapur por mund të jetësohet vetëm përmes Ballkanit të Hapur.
Marrëveshjet e firmosura sot janë prova e prekshme e një fakti të thjeshtë, Ballkani i Hapur është një nismë e cila shtyn përpara çka është diskutuar në procesin e Berlinit, në zinxhirin e këtij procesi dhe asnjëherë nuk është realizuar.Nuk ngurrojmë të ftojmë 3 palët e tjera të na bashkohen për të mirën e qytetarëve dhe secilit prej 6 pjesëmarrësve në përpjekjen për ta çuar përpara ekonominë dhe shoqërinë e Ballkanit Perëndimor.
Sot ishte e qartë, e thënë drejtpërdrejti nga Varhelyi se Komisioni Europian e mbështet plotësisht Ballkanin e Hapur dhe fton 3 vendet e tjera t’i bashkohen. Ne duam të ecim sa më shpejt të jetë e mundur. Në shkurt të vitit të ardhshëm kemi vendosur që të takohemi në Maqedoninë e Veriut.
Rama: Në 6 muajt e ardhshëm në Samitin e Open Balkan do të ftojmë Greqinë, Italinë dhe Hungarinë
Kryeministri Edi Rama tha se në 6 muajt e ardhshëm do të ftojnë Greqinë, Italinë e Hungarinë për të nisur me to nismën e Ballkanit të Hapur.
‘Ne kemi vendosur sot të ftojmë në 6 muajt në vijim, sepse na duhet të përgatitemi mirë, ndërkohë që Samitin e ardhshëm na duhet të trajtojmë barrierat tarifore, në samitin vijues duam të kemi, Italinë, Greqinë dhe Hungarinë, sa për ta nisur, së bashku me ne në Samitin e Ballkanit të Hapur, Kemi kuptuar se nuk mjafton për tregtarët, importues, prodhues që të kenë tregti të lirë plotësisht si ata në BE, por ata kanë nevojë edhe të kenë më pak pengesa kur mbërrijnë në BE. Do të nisim të komunikojmë me vendet e BE dhe të përpiqemi ta bëjmë procesin bashkë, për tregun e përbashkët të rajonit me procesin e hyrjes në tregun e përbashkët europian. Kjo është mënyra sesi ndihmon Ballkani i Hapur. Kush na besoj, nëse nuk jemi ne gjendje të tregojmë me vepra se mund të jemi në nivelin e sjelljes së BE-së.’- tha Rama.
Gjatë samitit të “Ballkanit të Hapur” në Tiranë u firmosen pesë marrëveshje.
Ato janë:
1-Një treg i përbashkët dhe i lirë pune mes Shqipërisë, Serbisë dhe Maqedonisë së Veriut.
2-Ngritja e një skeme të përbashkët ndërlidhje elektronike identifikimi për qytetarët në Ballkanin Perëndimor.
3-Marrëveshje ndërqeveritare mes Shqipërisë, Serbisë dhe Maqedonisë së Veriut për bashkëpunimin në fushën e veterinarisë, sigurisë ushqimore atë të fitosanitarisë në Ballkanin Perëndimor.
4-Marrëveshje Shqipëri-Serbi për njohje e ndërsjellë të operatorit ekonomik për siguri (AEOS).
5-Marrëveshje Shqipëri-Maqedoni e Veriut për njohje e ndërsjelltë të operatorit ekonomik për siguri (AEOS).