Në Republikën e Serbisë, zgjedhjet e rregullta presidenciale, të jashtëzakonshme parlamentare dhe të rregullta lokale për kryeqytetin e Beogradit dhe 12 komuna janë planifikuar të mbahen më 3 prill 2022.
Në zgjedhjet parlamentare do të zgjidhen 250 përfaqësues për Kuvendin Popullor të Republikës së Serbisë duke përdorur sistemin e përfaqësimit proporcional. Janë të regjistruar 6.501.689 zgjedhës që do të mund të votojnë në 8.255 qendra votimi.
Sipas legjislacionit pozitiv zgjedhor, Republika e Serbisë përfaqëson një zonë të vetme zgjedhore. Mandatet e përfaqësuesve jepen në përpjesëtim me numrin e votave të fituara. Nëse një parti politike e pakicës etnike nuk e kalon pragun zgjedhor prej 3%, do të zbatohet “pragu natyror”. Pragu natyror llogaritet duke e zhytur numrin e votave të vlefshme me 25o për çdo mandat përfaqësues, i cili në varësi të pjesëmarrjes në zgjedhje varion nga 12.000 deri në 16.000 vota.
Në zgjedhje do të marrin pjesë gjithsej 19 lista zgjedhore:
Analistët besojnë se me Partinë Progresive Serbe (SNS) udhëheqëse, Serbisë i duhet një opozitë e fortë si korrigjuese e qeverisë. Opozita serbe ka investuar shumicën e përpjekjeve të saj në çështjen e përfaqësimit në media, duke krijuar përshtypjen se zgjedhjet fitohen përmes mediave, gjë që nuk pasqyron realitetin dhe përvojat zgjedhore në shumë vende. Votuesit e opozitës shprehen të pakënaqur me bojkotimin e zgjedhjeve të fundit parlamentare nga partitë opozitare, pasi për pasojë u privuan nga përfaqësimi në parlament dhe ushtrimi i interesave të tyre. Opozita kritikohet për mospërgatitjen e një programi politik të qartë dhe përmbajtjesor dhe se nuk ofron kandidatë cilësorë, por kandidatë me “hipotekë” të lidhur me angazhimet e tyre të mëparshme politike dhe kandidatë që kishin ndryshuar tashmë disa parti politike, gjë që vë në pikëpyetje besueshmërinë dhe besueshmërinë e tyre. . Opozita e drejtoi fushatën e saj kundër Aleksandar Vuçiqit (SNS) dhe në vend të kësaj duhej të kishte nominuar kandidatë dhe programe politike më cilësore. Opozita ka një mundësi për të arritur një rezultat të dukshëm në Beograd. Partia Demokratike nuk ka arritur të bëhet qendra e grumbullimit të opozitës në Serbi. Kjo pjesërisht u ndikua edhe nga trazirat e brendshme në Partinë Demokratike, të cilat e margjinalizuan më tej.
Zgjedhjet për qytetin e Beogradit janë veçanërisht të rëndësishme, sepse Beogradi është një nga kryeqytetet evropiane me shkallën më të lartë të zhvillimit dhe po bëhet gjithnjë e më tërheqës për jetesë për shumë të huaj.
Zgjedhjet presidenciale – Vuçiq i vetëm kundër të gjithëve, Ponoš një i panjohur
Tetë kandidatë do të garojnë në zgjedhjet presidenciale: ● Misha Vaciq, kandidat i grupit qytetar “patriot serb – Misha Vaciq” ● Biljana Stojkoviq, nga koalicioni “Ne duhet” ● Branka Stamenkoviq, “Sovranistët” ● Zdravko Ponosh, kandidat i Koalicioni “Të bashkuar për fitoren e Serbisë” /Ujedinjeni za pobedu Srbije/ ● Milica Đurđević Stamenkovski, kandidate e Betimit të Partisë Serbe ● Aleksandar Vuçiq, kandidat i Partisë Progresive Serbe /SNS/, SPS dhe Aleancës së Vojvodinës ● Mishungarez. kandidat i koalicionit NADA ● Boshko Obradoviq kandidat i Dverit dhe POKS.
Zgjedhjet presidenciale do të jenë veçanërisht interesante pasi kandidatët garojnë individualisht. Presidenti serb Aleksandar Vuçiq (SNS) ka shtatë sfidues nga partitë opozitare.
Analistët besojnë se Republika e Serbisë, dhe veçanërisht presidenti i saj, është nën presion jashtëzakonisht të fortë ndërkombëtar. Zdravko Ponoš, një kandidat i opozitës, është një i panjohur i madh. Prandaj, është e diskutueshme nëse ai do të ishte në gjendje të menaxhonte dhe të përballonte një periudhë dhe situatë kaq të ndërlikuar. Pozita e Serbisë nuk ka qenë kurrë më e vështirë. Në situatën ekzistuese, Serbia ka nevojë për një kryetar shteti, i cili jo vetëm do të sigurojë vazhdimësinë e sigurisë dhe do të ruajë paqen dhe stabilitetin ekzistues, por gjithashtu do të vazhdojë të riemërojë dhe ripozicionojë Serbinë në marrëdhëniet rajonale dhe ndërkombëtare, si presidenti aktual serb Aleksandar Vuçiq. ka arritur të bëjë me sukses deri më tani. Në fakt, faktorët kryesorë ndërkombëtarë e konsiderojnë atë si mbrojtësin kryesor të paqes dhe stabilitetit në Ballkan. Në situatën ekzistuese, paqja dhe stabiliteti në rajon varen nga paqja dhe stabiliteti në Serbi. Si rezultat, aktorët kryesorë ndërkombëtarë janë të interesuar të ruajnë neutralitetin ushtarak të Serbisë në konstelacionin aktual të marrëdhënieve. Politika e jashtme serbe, e cila bazohet në 4 shtylla (Bashkimi Evropian, Shtetet e Bashkuara, Rusia, Kina plus Lëvizja e Mosangazhimit) u tregua optimale në kohën e krizës. Në fund të fundit, çfarë do të kishte ndodhur nëse Serbia do të mbështetej vetëm në një shtyllë, pavarësisht se cilës?
BE-ja duhet të saktësojë politikën e saj të zgjerimit
BE-ja duhet të përcaktojë më saktë politikën e saj të zgjerimit për Ballkanin Perëndimor, të identifikojë afatet kohore, si dhe të heqë dorë nga përdorimi i paqartësive për perspektivën evropiane dhe se Ballkani Perëndimor i përket Evropës, pasi ato nuk kanë asgjë për shtetet e Ballkanit Perëndimor. dhe qytetarët e tyre, dhe nuk i zvogëlojnë por i rrisin pasiguritë ekzistuese.
Analistët besojnë se falë efekteve të krizës në Ukrainë, BE-ja mund të korrigjojë gabimin e saj duke i bashkuar me shpejtësi vendet e mbetura të Ballkanit Perëndimor (Serbia, Bosnja dhe Hercegovina, Kosova, Maqedonia e Veriut, Shqipëria dhe Mali i Zi) në anëtarësim të plotë, siç gjykohet ndryshe. Në përgjithësi, rajoni do të bjerë nën ndikimin e fortë të Rusisë, Kinës dhe Turqisë, gjë që mund të çojë në ndryshime të mëdha gjeopolitike. Integrimi i Ballkanit Perëndimor në BE tani është më i rëndësishëm se kurrë më parë. Analistët kujtojnë se në historinë e saj të re BE-ja ka bashkuar për anëtarësimin e saj të plotë Bullgarinë dhe Romanën, megjithëse edhe tani në disa sektorë shtetet e Ballkanit Perëndimor funksionojnë më mirë dhe arrijnë rezultate më të dukshme se Bullgaria dhe Rumania. Në vitin 2004, Bashkimi Evropian madje bashkoi vetëm gjysmën e një shteti, Qipron, për anëtarësim të plotë. Prandaj, BE-ja nuk ka asnjë justifikim të justifikuar për shtyrje në lidhje me pranimin e përshpejtuar të vendeve të Ballkanit Perëndimor në anëtarësimin në BE. Në Brukselin zyrtar, Serbia ende përballet me matricën që i ishte krijuar Serbisë shumë kohë më parë. Konkretisht gjatë regjimit të Sllobodan Millosheviqit.
Nisma Rajonale Open Balkan është një nismë për rajonet e Ballkanit për shekullin XXI. Ai do të kontribuojë në homogjenizimin e hapësirës evropiane dhe do të sigurojë zbatimin praktik të lirive evropiane, lëvizjen e njerëzve, mallrave, kapitalit dhe shërbimeve. Nisma do t’i bënte të pakuptimta nacionalizmat ballkanikë dhe do të forconte BE-në, e cila për momentin është e pafuqishme përballë presioneve të Rusisë, Kinës dhe Turqisë. Për më tepër, BE-ja nuk përballet me populistët që bashkëpunojnë me forcat, qëllimi i vetëm i të cilave është shkatërrimi i unitetit evropian. Një pjesë e faktorëve në Evropë dhe në botë e kundërshtojnë nismën e Ballkanit të Hapur sepse është në interesin e tyre që Ballkani të mbetet përgjithmonë një zonë e paqëndrueshme pa pajtim dhe bashkëpunim fqinjësor, evropianizim të vërtetë, përparim ekonomik afatgjatë, stabilitet, paqe, perspektiva të mira. për të rinjtë dhe të arsimuarit që përfundimisht do të rezultonte në integrimin e të gjitha vendeve të Ballkanit Perëndimor në BE, gjë që do të çonte në prosperitet të të gjitha vendeve të rajonit pas gati 30 vitesh mosmarrëveshjesh, tensionesh, konfliktesh dhe ndalimesh.
Përvojat e grupit të vendeve të Vishegradit që folën me një zë në procesin e pranimit në BE janë të rëndësishme për nismën e Ballkanit të Hapur, pasi veprimi individual rezulton në zëra të vetmuar që nuk rezonojnë mjaftueshëm në procesin e integrimit në një komunitet. prej 450 milionë qytetarëve, kjo është BE. Kriza aktuale nuk duhet të perceptohet vetëm si një rrezik dhe kërcënim, por edhe si një shans për zhvillimin dhe përmirësimin e marrëdhënieve të ndërsjella, si dhe ripozicionimin në marrëdhëniet ndërkombëtare në mënyrën më të mirë të mundshme.
Zgjedhjet për Kosovën janë zhvendosur në komunat jashtë Kosovës
Për Kosovën, të cilën Republika e Serbisë sipas kushtetutës së saj pozitive ende e konsideron si krahinë të saj autonome, zgjedhjet parlamentare do të mbaheshin me ndihmën e bashkësisë ndërkombëtare (OSBE – Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë) në zonat ku Komuniteti serb jeton, siç ka qenë deri më tani. Nuk duhet harruar se serbët e Kosovës u bënë pjesë e institucioneve të Kosovës me kusht që të lejohen të votojnë për Kosovën në të gjitha zgjedhjet e organizuara në Serbi. Parandalimi i pjesëmarrjes së serbëve të Kosovës në zgjedhjet serbe në zonat serbe në Kosovë mund të çojë në tërheqjen e përfaqësuesve politikë të serbëve nga institucionet e Kosovës apo edhe mospjesëmarrjen e serbëve në zgjedhjet e ardhshme të Kosovës, gjë që mund të dëmtojë përgjithmonë paqen dhe stabilitetin. si pasojë e mosfunksionimit të institucioneve të Kosovës.
Analistët mendojnë se vendet e Kuintit (Franca, Gjermania, Italia, Britania e Madhe dhe SHBA) mund të kishin bërë shumë më tepër për organizimin e zgjedhjeve në zonat serbe në Kosovë, për shkak të rrezikimit të dialogut të vazhdueshëm për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Beogradit zyrtar. dhe Prishtina me kushtëzimin e organizimit të zgjedhjeve për Kosovën me njohjen ndërkombëtare të Kosovës nga Serbia nuk është dashur të lejohet. Vendimi i autoriteteve të Kosovës për ndalimin e organizimit të zgjedhjeve në komunitetet serbe në Kosovë cenon dialogun për normalizim, si dhe paqen dhe stabilitetin. Si rezultat, zgjedhjet për banorët e Kosovës do të mbahen jashtë territorit të Kosovës në komunat e Rashkës, Tutinit, Kurshumlisë dhe Bujanocit.
Beogradi – vend i mundshëm për negociatat Rusi-Ukrainë
Në tetor 2021, Beogradi priti me sukses Samitin e Lëvizjes së Joangazhimit, i cili ishte ngjarja më e madhe shumëpalëshe në Evropë në vitin 2021 dhe një nga më të mëdhenjtë në botë. Ngjarja mblodhi së bashku përfaqësues të më shumë se 120 vendeve dhe kontribuoi në një pozicionim më të mirë të Serbisë në marrëdhëniet ndërkombëtare dhe kryesisht në grupin e shteteve të Lëvizjes së Joangazhimit, që ka rëndësi të veçantë në kuadër të Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së në Nju Jork.
Sipas analistëve, ideja për të pasur Beogradin si vend për negociatat e ardhshme Rusi-Ukrainë është një njohje e politikës së jashtme të ndjekur nga Serbia dhe imazhit që ajo gëzon në komunitetin ndërkombëtar. Imazhi i Serbisë po përmirësohet vazhdimisht me rritjen e vlerësimit të saj në nivel global. Organizimi i samitit të Lëvizjes së Mosangazhimit në Beograd kontribuoi dukshëm në imazhin e saj, si dhe fakti se statusi i neutralitetit ushtarak i jep një dimension të ri pozitës së Serbisë në bashkësinë ndërkombëtare.
Paqja, stabiliteti dhe prosperiteti ekonomik nuk kanë alternativë
Zgjedhjet në Serbi janë një moment i rëndësishëm për të ardhmen e Serbisë dhe ruajtjen e paqes dhe stabilitetit në rajon.
Serbia është një vend kyç në rajon kur bëhet fjalë për ruajtjen e stabilitetit dhe paqes. Prandaj, është e nevojshme të parandalohet mundësia e shpërthimit të dhunës në fazën përfundimtare të fushatës zgjedhore duke shkaktuar trazira pikërisht në ditën e zgjedhjeve, me qëllim shpalljen e zgjedhjeve jolegjitime dhe të paligjshme, pra të pavlefshme. Është e nevojshme të sigurohet ligjshmëria dhe rregullsia e procesit zgjedhor. Tashmë ka indikacione se humbësit e ardhshëm të zgjedhjeve mund të kundërshtojnë rezultatet e zgjedhjeve. Prandaj, është e rëndësishme që aktorët politikë të demonstrojnë një nivel të lartë të kulturës politike dhe të refuzojnë dhunën si mjet politik.
Analistët mendojnë se në Serbi ka ende disa forca që punojnë në bashkëpunim me faktorin e jashtëm dhe janë të interesuar për destabilizimin e Serbisë, në mënyrë që Serbia dhe Ballkani Perëndimor të shtyhen 30 vjet prapa. Serbia është lideri rajonal dhe motori i integrimit evropian. Për më tepër, Serbia është vendi lider në rajon për sa i përket nivelit të investimeve të huaja, borxhit publik relativisht të ulët, nivelit të ulët të papunësisë, rritjes së përshpejtuar të pagave dhe shkallës së lartë të zhvillimit ekonomik vjetor, e cila ka potencial të rritet më tej në periudhën e ardhshme. /IFIMES
Përshtati në shqip: Argumentum.al