Avionët luftarakë kanë rrëzuar balonën e dyshuar për spiunim nga Kina në brigjet e SHBA.Kina shprehet e shqetësuar. Cili do të jetë reagimi i saj?
“Këtë pasdite (të shtunën sipas orës lokale), avionët luftarakë amerikanë (…) me urdhër të presidentit Joe Biden, rrëzuan balonën e vëzhgimit, të lëshuar nga Kina dhe në pronësi të Republikës Popullore të Kinës, në lartësi të madhe mbi ujërat jashtë bregut të Karolinës së Jugut në hapësirën ajrore amerikane”, tha Sekretari i Mbrojtjes Lloyd Austin. Ai theksoi: “Veprimet e menduara mirë dhe të ligjshme të sotme tregojnë se Presidenti Biden dhe ekipi i tij i sigurisë kombëtare gjithmonë vënë në plan të parë sigurinë e popullit amerikan, ndërsa reagojnë në mënyrë efektive ndaj shkeljes së papranueshme të sovranitetit tonë nga Republika Popullore e Kinës.
Biden përgëzoi ushtrinë. Goditja ishte “e suksesshme”, konfirmoi Biden në Maryland. Ai kishte udhëzuar tashmë Pentagonin të mërkurën që të rrëzonte balonën sa më shpejt që të ishte e mundur. Megjithatë, një rrezik për njerëzit në tokë duhej të përjashtohej, kështu që u vendos që objekti fluturues të eliminohej vetëm kur të shkojë mbi ujë brenda territorit sovran të SHBA. Përpara se balona të rrëzohej, Administrata Federale e Aviacionit të SHBA (FAA) kufizoi përkohësisht trafikun ajror në shtetet e Karolinës së Veriut dhe Jugut, “për shkak të masave të sigurisë kombëtare”.
Spiunim apo meteorologji?
Fluturimi i balonës me madhësi sa tre autobusë u bë publike të enjten. Fillimisht u pa mbi Shtetet e Bashkuara në Veriperëndim, nga ku vazhdoi në lindje. Bëri bujë fakti që balona ndodhej pranë një baze të Forcave Ajrore në shtetin Montana, ku ruhen ICBM-të e pajisura me koka bërthamore.
Qeveria në Uashington akuzoi Kinën për spiunazh me balonën. Ministri i Jashtëm Antony Blinken theksoi të premten se ndërhyrja e saj në hapësirën ajrore të SHBA ishte “e papranueshme” dhe “e papërgjegjshme”. Nga ana tjetër, Kina foli për një balonë kërkimore “civile”, veçanërisht për “qëllime meteorologjike”. Ai ishte jashtë kursit për shkak të “forcës madhore”, u tha në Pekin.
“Reagimi i tepruar”
Ministria e Jashtme kineze e ka përshkruar goditjen e balonës si një “reagim dukshëm i tepruar” nga Shtetet e Bashkuara. Një zëdhënës shprehu “pakënaqësinë e fortë” të Kinës për përdorimin e forcës kundër një “anije ajrore pa pilot”. Ne mbajmë të drejtën për “reagime të nevojshme”, u tha në Pekin.
Një gjë është e sigurt: incidenti paraqet një pengesë tjetër në përpjekjet për të përmirësuar marrëdhëniet midis dy fuqive të mëdha. Blinken anuloi një udhëtim të planifikuar për në Pekin. Kjo do të ishte vizita e parë e një Sekretari Shteti të SHBA-së në Republikën Popullore që nga viti 2018. Vizita është shtyrë për një kohë të pacaktuar.