“Unë do të ndërtoj një mur të madh, sepse askush tjetër nuk ndërton mure më mirë se unë, besomëni, dhe do ta ngre pa shpenzime fare. Do të jetë një mur madhështor në kufirin jugor të SHBA-së, dhe do të detyroj Meksikën të paguajë për të”, premtoi Trump gjatë fushatës elektorale nëse zgjidhej president i Shba .
Premtimi më i fortë i fushatës presidenciale të Donald Trumpit, ishte njëkohësisht dhe një ndër të parët që ai bëri kur shpalli kandidaturën 16 qershorin e vitit 2015. Pyetja e madhe që ngrihej asokohe, ishte sesi do ta realizonte biznesmeni i kthyer në politikan këtë premtim nëse zgjidhej president. Por edhe pse miliarderi që garoi nën flamurin republikan ka kohë që i ka marrë në dorë çelësat e Shtëpisë së Bardhë, dhe vazhdon të këmbëngulë në ngritjen e murit kontrovers, ai ende nuk e ka zgjidhjen financiare. Meksika refuzoi kategorikisht t`i vinte pas fijes shefit të Shtëpisë së Bardhe dhe Trumpi, në fund, u shtrëngua të hiqte dorë nga ai pretendim.
“Meksika nuk do të paguajë asnjëherë për një mur që ndan kufijtë e saj me Shtetet e Bashkuara. As tani, as kurrë”, ishte kundër përgjigjja e Enrique Pena Nieto, presidentit të Meksikës.
Financimin e strukturës, presidenti amerikan po e kërkon tani aty ku supozohej t`i gjente paratë që në fillim: tek kongresi. Trumpi i ktheu sytë nga Kapitoli, i vetëdijshëm se do të ndeshte rezistencën e demokratëve që sot kontrollojnë Dhomën e Përfaqësuesve, por i bindur të përdorte çdo armë për të përmbushur qëllimin e tij.
Ashtu siç pritej, përplasja ishte epike, vetëm se pasojat nuk i vuajtën palët e përfshira: Trumpi kërkoi që 5,7 miliardë dollarë t`i shtoheshin legjislacionit për shpenzimet e reja federale, i cili duhet të kalonte përpara datës së fundit të skadimit, që ishte 21 dhjetori 2018. Demokratët iu kundërvunë kësaj kërkese me të gjithë forcën, por as presidenti nuk pranoi të tërhiqej, ndaj ditën tjetër, hyri në fuqi mbyllja e pjesshme e qeverisë.
“Shtypëm butonin ‘pauzë’ derisa presidenti, nga i cili na duhet një firmë, dhe demokratët e senatit, nga të cilët na duhen votat, të dalin me një marrëveshje. Shpresojmë që ajo të arrihet sa më shpejt’, ka thënë Mitch Mcconell, lideri i shumicës në senat.
Në fakt, nuk ndodhi ashtu. Refuzimit demokrat për të financuar premtimin e tij kryesor elektoral, Trumpi e vendosi murin e vet: ai refuzoi të firmoste legjislacionin e senatit për shpenzimet që zhbllokonin fondet e financimit të qeverise. Pasoja? Një e katërta e qeverisë federale u mbyll, përfshirë departamentin e Sigurisë Kombëtare, atë të Shtetit, Bujqësisë, Tregtisë, Transportit e Thesarit. Nuk ishte hera e parë që një administratë amerikane, do të gjendej në këtë situatë, por pas 35 ditësh mbyllje, ajo do të kthehej në bllokimin më të gjatë të punës për agjensitë federale amerikane.
Lëkundjet e tërmetit të përplasjes në mermerin e senatit, i ndjenë 800.000 punonjës federalë, që mbetën pa rrogë për më shumë se një muaj. Shumë prej tyre u gjenden përballë vështirësish të mëdha për të paguar faturat. Refuzimi i demokratëve për t`u dorëzuar nga njëra anë dhe kryeneçësia e Trumpit për t`i qëndruar deri në fund taktikave të veta të ashpra, bënë që Washingtoni të përfshihej nga një paralizë e mirëfilltë politike. Palët fajësonin njëri tjetrin për këtë situatë; `Jepi fund mbylljes së qeverisë tani`, shkruante në Twitter liderja demokrate Nancy Pelosi; për Trumpin ishin demokratët që e prodhuan të gjithë këtë ngërç me refuzimin e palogjikshëm të asaj që e sheh si domosdoshmëri për sigurinë, e madje kërcënoi të shpallte dhe gjendjen e emergjencës kombëtare. Ndërkohë, ata që pasojat e kësaj betejë i provuan tek xhepat e tyre, nuk kërkonin fajin; kërkonin zgjidhje.
“Nëse nuk keni ndërmend të na paguani faturat, na ktheni në punë. Vetëm kaq po kërkojmë. Unë në këto kushte nuk paguaj dot për solucionin e përdorur në makinerinë e astmës së djalit tim, dhe atë duhet ta ketë çdo katër orë”, thotë Yvette Hicks, kontraktuese.
“Ne nxjerrim djersë për ato para që fitojmë; punojmë fort që të sigurohemi se populli amerikan do të jetë i sigurt dhe rezultati është një punë vërtet cilësorë. Por, mospagimi na dëmton vërtet shumë. Si t`i them unë fëmijës tim 9 vjeçar që këtë herë do të hamë më pak apo që duhet t`i ndërpresë aktivitetet jashtëshkollore sepse unë s`kam marrë rrogën”, tha Francis Nicholls III, punonjës federale.
“Aq kursime sa kisha, ikën. Tani po fus duart te paratë e policës së sigurimit, por ato duhet t`i kthej mbrapsht, sepse në të kundërt, më digjet e gjitha! Duhet të kthehem në punë që të paguaj”, tregoi Lila Johnson, pastruese, Departamenti i Bujqësisë .
Mbyllja preku deri edhe aeroporte, ai i La Guardias në Nju Jork, i cili u përball me vonesa të fluturimeve për shkak se kontrollorët ajrorë punuan me personel të reduktuar; mungesat në staf edhe atje u lidhën me mbylljen e pjesshme të qeverisë. Zyrtarisht, sipas zëdhënësit të Administratës së Aviacionit Federal, vonesat, që mbërritën deri në 1 orë e gjysmë, ishin pasojë e një shtimi të beftë të numrit të raporteve mjekësore.
“Vazhdimi i kësaj mbylljeje do ta gjunjëzojë sigurinë e aviacionit tonë kombëtar, do ta dobësojë sistemin tonë e do ta godasë ekonominë me më shumë se një trilion dollarë”, tha Mark Warner, Senator i Virxhinias .
“E gjithë kjo ka të bëjë me sigurinë tonë, me vendet tona të punës dhe të gjithë stabilitetin ekonomik të vendit. Askush nuk do ta dalë i pacënuar nga kjo situatë nëse nuk e ndalojmë mbylljen e qeverisë”, tregoi Sarah Nelson, President of the Association of Flight Attendants.
Për disa figura të rëndësishme republikane megjithatë, këto reagime ishin të ekzagjeruara. Ndërsa Donald Trumpi fliste për `sakrifica patriotike’ , disa pjesëtarë të pasur të administratës së tij e konsideronin një muaj pa rrogë si problem të vogël dhe lehtësisht të kapërcyeshëm.
“Realisht, nuk e kuptoj përse punonjësit e papaguar të qeverisë po i drejtohen bankave të ushqimit. Më mirë të mendonin për të marrë një kredi bankare”, tha Wilbur Ross, sekretar i tregtisë.
Ross, që raportohet të ketë një pasuri prej 700 milionë dollarësh, i kritikoi madje disa prej punonjësve që nuk janë paraqitur në vendin e punës për të punuar të papaguar. Situata dukej e pashpresë. Por ndonëse me ashpërsi, Trumpit po i tregohej në këtë mënyrë, se kërcënimet dhe ultimatumet nuk pinë ujë. Motori i lëvizjes për zhbllokimin e gjendjes u bë Nancy Pelosi, e cila ia tërhoqi ftesën e bërë presidentit për ta mbajtur në 29 janar fjalimin mbi gjendjen e vendit. Trumpi sigurisht edhe mund të kishte zgjedhur ta mbante fjalimin e rëndësishëm në ndonjë fabrikë të Ohios, apo në kufi me Meksikën, siç thotë analisti Andreas Ross, por në këtë mënyrë do t`i duhej të hiqte dorë, vazhdon ai, nga shkëlqimi që ia mundëson protokolli vetëm në sallën plenare të Pelosit.
Mbyllja më e gjatë në historinë e qeverisë amerikane përfundoi në 25 janar kur Presidenti Donald Trump shtyu kërkesën e tij për financimin e murit me Meksikën duke nënshkruar një ligj financimi tre-javor për rihapjen e agjensive qeveritare dhe për rikthimin në punë të 800 mijë punonjësve federalë. Financimi afatshkurtër synon t’u japë kohë ligjvënësve të trajtojnë çështjen e sigurisë kufitare. Edhe pse u prit me gëzim, rihapja e qeverisë nuk është përfundimtare.
“Muri me Meksikën reflekton të keqen më të madhe të politikës amerikane, atë që thotë se ne nuk vlejmë; politikën raciste dhe axhendën ksenofobe të përhapur nga Trumpi. Për momentin ai humbi, por shumë shpejt do të kthehet sërish!!!”, tha Fernando Garcia, drejtor ekzekutiv i Border Network for Human Rights.
“Njerëzit që punojnë anembanë Amerikës u solidarizuan me punonjësit federalë dhe ishin kundër asaj që po i bënte presidenti. Shpresojmë që ai ta ketë nxënë mësimin”, tha Chuck Schummer, lider i pakicës demokrate në senat.
Por presidenti, edhe ndërsa njoftoi arritjen e marrëveshjes për rihapjen e përkohshme të agjensive federale, i doli sërish në mbrojtje projektit të tij. Shtetet e Bashkuara, për Trumpin thjesht nuk kane zgjedhje tjetër përveçse të ngrenë në kufi ose një mur të fuqishëm, ose një barrierë çeliku.
“Nuk ka plan për sigurinë kufitare që të funksionojë pa një barrierë fizike, harrojeni, kjo thjesht, nuk ndodh! Përmasat e emigracionit ilegal janë të tilla që i kanë tronditur autoritetet federale dhe e kanë tendosur sistemin tonë të emigracionit përtej pikë së këputjes”, tha Trump.
Dhe presidenti amerikan, duket i beson vërtet verbërisht atij muri, të cilin e ktheu dhe në lajtmotiv të fushatës së vet elektorale. Ose të paktën, kjo është ajo që shihet në publik.
“Unë besoj se drogat, një pjesë e madhe e të cilave kalon nga kufiri jugor, do të ulen në një numër që nuk keni për ta besuar. Do të reduktojë drogat dhe do të godasë emigracionin e paligjshëm; pra lërmëni të jem shumë i qartë me ju: kjo është e vetmja mundësi që kemi”, deklaron Trump.
Por, edhe demokratët po e shohin nga ana tjetër se nuk mjafton vetëm qëndrimi i rreptë dhe përplasjet ballore. Shumë prej tyre i premtuan zgjedhësve heqjen e bllokadës së Uashingtonit, por për këtë, u duhet të bien në një lloj ujdie me kreun e shtetit. Edhe pse marrëveshja e përkohshme u arrit, beteja për financimin e murit nuk ka përfunduar ende, dhe nëse nuk arrihet një pakt final, pasojat, tashmë është e qartë se kush do t`i vuajë!