Udhëheqësit e 20 ekonomive më të mëdha të globit kanë përqafuar një marrëveshje për një taksë minimale globale të korporatave për të frenuar rënien e normave të taksave mbi korporatat, por skeptikët argumentojnë se kjo do të përfitojë vetëm nga shtetet që janë tashmë të pasura.
“Ne i bëjmë thirrje Kornizës Gjithëpërfshirëse të OECD-G20 për Erozionin Bazë dhe Zhvendosjen e Fitimit që të zhvillojë me shpejtësi rregullat model dhe instrumentet shumëpalëshe siç është rënë dakord në Planin e Detajuar të Zbatimit, me synimin për të siguruar që rregullat e reja do të hyjnë në fuqi në nivel global në 2023”, thuhet në draft-konkluzionet e samitit dyditor të G20 që po zhvillohet në Romë, cituar nga Reuters.
Masa do të vendosë një taksë minimale prej 15% për korporatat shumëkombëshe anembanë globit, që ekspertët thonë se do t’u japë qeverive të ardhura shtesë për të financuar programet e shpenzimeve sociale. Udhëheqësit e G20 e shohin gjithashtu minimumin e taksave si një mjet për të ofruar stabilitet për firmat që operojnë ndërkombëtarisht. Norma do të zbatohet vetëm për korporatat me më shumë se 850 milionë dollarë të ardhura vjetore. Sipas Organizatës për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD), e cila fillimisht propozoi këtë masë, pritet të mbledhë rreth 150 miliardë dollarë të ardhura globale tatimore çdo vit.
Marrëveshja tatimore përfshin gjithashtu një rishikim të mënyrës se si tatohen firmat shumëkombëshe kur fitojnë fitime në vendet ku ato nuk kanë prani fizike. Kjo pjesë e marrëveshjes synon të adresojë taksat e pamjaftueshme që gjigantët e teknologjisë me bazë në SHBA paguajnë në shtetet evropiane, pavarësisht se bëjnë fitime të majme. Marrëveshja propozon transferimin e pagesës së një pjese të taksave nga shtetet ku ndodhen selitë e kompanisë në ato vende ku ato operojnë dhe nxjerrin fitime.
Megjithatë, skeptikët argumentojnë se përfituesit kryesorë të taksës, si dhe zbatuesit kryesorë të saj, janë vendet e pasura, duke përfshirë SHBA-në, e cila vendos një taksë të sheshtë korporative prej 21% dhe planifikon ta rrisë atë më tej në 28%. Disa thonë se pasi të zbatohet, plani do ta bëjë më të vështirë për korporatat ngritjen e operacioneve në shtete ku normat e taksave janë më të ulëta. Irlanda, për shembull, ngarkon vetëm 12.5% për korporatat dhe ka qenë kundër planit për vite me radhë. Megjithatë, ajo gjithashtu iu nënshtrua marrëveshjes në fillim të këtij muaji, së bashku me dy ekonomi të tjera me taksa të ulëta, Hungarinë dhe Estoninë.
Propozimi është bërë tani për rreth një dekadë. Ajo u miratua tashmë nga ministrat e financave të G20 në fillim të këtij viti, por miratimi i tij zyrtar nga krerët e shteteve shihet nga ekspertët si një levë që do të ndihmojë në kthimin e marrëveshjes së paqartë në legjislacion aktual.
Deri më tani, gati 140 vende që përfaqësojnë më shumë se 90% të prodhimit të përgjithshëm ekonomik global e kanë miratuar marrëveshjen, megjithatë, çdo shtet tani duhet të rregullojë standardet tatimore në vend në një proces që mund të zgjasë muaj apo edhe vite.