EDITORIAL
“Serbia kundër dhunës” versus “Serbia e shpresës”, janë dy sloganet që priten të ndeshen në rruget e Beogradit me 26 dhe 27 maj nga opozita serbe dhe qeveria e Vuçiç.
Pas dy tragjedive të njëpasnjëshme në Serbi nën sloganin” Serbia kundër dhunës, dhjetëra mijëra njerëz dolen në rrugë në një përballje të tensionuar kundër presidentit Aleksandar Vuçiç. Arsyeja e organizimit të këtyre protestave është si pasojë e zhgënjimit me reagimin e autoriteteve serbe, pas ngjarjeve tragjike që kanë ndodhur në Beograd. Shumë kundërshtarë fajësojnë Vuçiçin për krijimin e një atmosfere dëshpërimi dhe ndarjeje në vend që ata thonë se indirekt çoi në të shtënat masive, të cilat vranë 18 njerëz.
Vuçiç i ka krahasuar liderët e opozitës që organizojnë protestat me “shkaba” dhe “hienat” që synojnë të shfrytëzojnë tragjedinë për përfitime politike. Ndaj Presidenti Vuçiç ka planifikuar gjithashtu kundër demonstratën e tij të premten –duke e quajtur si “mbledhja më e madhe në historinë serbe”.
Në një shfaqje sfide, presidenti serb Aleksandar Vuçiç do të organizoi një kundërprotestë në Beogradit, ku pritet të marrin pjesë mijëra mbështetës të tij, jo vetëm nga Serbia, por dhe qytetarë serb nga Kosova. Madje sipas mediave janë qindra mbështetës nga Maqedonia e Veriut, Republika Srpska dhe Mali i Zi.
Presidenti serb Aleksandar Vuçiç në një konferencën për shtyp thirri këtë tubim në Beograd për t’u treguar njerëzve se çfarë do të sjellë e ardhmja.
Ai tha se “ne nuk organizojmë tubime spontane për të luajtur me emocionet” si opozita. “Ne po thërrasim njerëzit për t’u treguar atyre se çfarë do të bëjmë në të ardhmen. Presidenti serb Aleksandar Vuçiç njoftoi se do të mbajë mitingun më të madh politik në vend një ditë para se partia e tij të marrë “vendime të mëdha dhe të rëndësishme”.
“Të dashur qytetarë të Serbisë, pikëllimi dhe dhimbja në Serbi nuk ikin. Hidhërimi për fëmijët e humbur, pikëllimi për njerëzit e humbur, njerëzit e mrekullueshëm që nuk kishin asnjë faj. Pas një goditjeje të rëndë, na u desh të nisnim një fushatë dhe sot vetëm ne mblodhi gati 3000 armë dhe tregoi se do të jemi në gjendje të luftojmë për paqen, të shpëtojmë jetë njerëzish dhe të ndryshojmë shumë gjëra.
Ne treguam vullnet të mirë ndaj kundërshtarëve tanë politikë që abuzuan me tragjedinë në mënyrë brutale dhe caktuan tubimet e tyre politike gjatë ditës së zisë me qëllimin e vetëm për të përdorur dhunën dhe marrjen e pushtetit me dhunë. Ata as që e fshehën, vetëm u treguan të gjithëve fytyrën e tyre, për të cilën, jo aq rrallë, flisnim. Pavarësisht çdo gjëje, ne kemi thënë sërish se jemi në dispozicion, se jemi të gatshëm të diskutojmë për ndryshime të mëdha dhe të rëndësishme në vend. Ata nuk donin të na dëgjonin, nuk donin të dëgjonin sepse mendojnë se është koha për të ardhur në pushtet me forcë pa zgjedhje dhe pa asnjë vullnet të popullit, duke e ditur se populli i Serbisë kurrë nuk i ka dashur dhe nuk do t’i ketë. “, tha Vuçiq.
“Dhe pikërisht për këtë jemi gati të diskutojmë të gjitha temat, që nga media, reality show, pjesëmarrja e policisë, mospjesëmarrja e policisë, dorëheqja apo jo e zyrtarëve të ndryshëm, për të diskutuar në Asamblenë Kombëtare. ishte e mjaftueshme dhe nuk do të mjaftojë. Qëllimi i tyre i vetëm është të marrin pushtetin me dhunë dhe ta futin Serbinë në kaos, destabilitet dhe trazira. Pikërisht për këtë jemi dakorduar sonte dhe u bëjmë thirrje të gjithë qytetarëve të Serbisë që më 26 maj, Një ditë para vendimeve të mëdha dhe të rëndësishme për Serbinë, ftojmë njerëzit në mbrojtje të vlerave liberale, demokratike të Serbisë sonë të vijnë në tubimin më të madh të mbajtur ndonjëherë në Serbi, do ta mbajmë para Kuvendit Kombëtar ose në Sheshin e Republikës në Beogradi i datës 26 pasdite. Ftojmë të gjithë njerëzit që duan të mirën për Serbinë, që duan ta shpëtojnë Serbinë, ta mbrojnë atë nga ata që duan ta shembin dhe ta shkatërrojnë atë me çdo kusht dhe të tregohen në mënyrë paqësore, dinjitoze, krenare dhe krenare, mënyrë demokratike që askush nuk mund t’ua heqë Serbinë qytetarëve të saj. Rroftë Serbia, shihemi më 26 maj përballë Kuvendit Kombëtar”, tha Vuçiq.
Pas këtij tubimi, mbledhja ku do të merren “vendime të mëdha dhe të rëndësishme për Serbinë” nga Partia Progresive Serbe (SNS) sipas Vuçiç do të jetë Vuçiqit do të jetë të nesërmen, më 27 maj.
Por po më 27 maji, opozita do të mbajë protestën saj të radhës.
“Qeveria duket se po jeton në një realitet paralel. Është sikur ata nuk i shohin këta njerëz, nuk i dëgjojnë thirrjet e tyre dhe nuk duan t’u shërbejnë atyre,” tha Dobrica Veselinoviç, një udhëheqëse e një partie të majtë opozitare.
Aleksiç theksoi se “dhuna po shkatërron vendin tonë dhe gjithë jetën tonë”, dhe shtoi se “viktimat janë fëmijë, të rinj, të moshuar, gra, votues të opozitës, por edhe votues të pushtetit”.
“Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, i cili kurrë nuk arriti të bëhej president i të gjithë qytetarëve, na ndau si komb për më shumë se një dekadë. Na lidhte vetëm një frikë e përbashkët për të ardhmen, dëshira për t’u tërhequr nga njëri-tjetri, për të kthyer kokën nga ana tjetër dhe nxitja për t’iu përgjigjur mosmarrëveshjes me forcë”, theksoi ai.
Për t’iu shmangur konfrontimeve dhe ndonjë incidenti të mundshëm, Aleksiç nënvizoi se nuk është caktuar data e njëjtë me atë që e ka thirrur presidenti serb.
“Dhuna shkakton dhunë, asgjë nuk arrihet dhe për këtë do të mblidhemi herën tjetër të shtunën, sepse kryetari i partisë Vuçiç ka caktuar mbledhjen e Partisë Progresiste Serbe për të premten më 26 maj”, vuri në pah ai.
“Tubimi ynë ‘Serbia kundër dhunës’ nuk do të mbahet në të njëjtën ditë. Prandaj ju ftoj që të këmbëngulni dhe të shtunën më 27 maj të vazhdojmë me qetësi luftën tonë për një vend ku çdo fëmijë dhe çdo qytetar do të jetë i sigurt”, deklaroi ai.
Për protestat e opozitës serbe kanë folur presidenti serb, si dhe kryeministrja, Ana Brnabiç, duke i kundërshtuar fuqishëm protestat, madje ata kanë kontestuar edhe qëllimin e tyre.
“Unë u them qytetarëve të Serbisë që të mos besojnë në gënjeshtra, dezinformata dhe përpjekje për të krijuar kaos në Serbi nga shërbimet e huaja. Kjo është e gjitha që po ndodh drejtpërdrejt nga shërbimet e huaja, gjithçka që po ndodh është destabilizimi i drejtpërdrejtë i Serbisë”, pretendoi Brnabiç.
Njëjtë sikur Brnabiç mendon edhe Vuçiç, se në organizimin e këtyre protestave “kanë gisht shërbimet e huaja”.
Protestat rivale kanë ngjallur frikën se trazirat mund të shpërthejnë në të njëjtin nivel me përleshjet e dhunshme gjatë demonstratave në vitet 1990 nën udhëheqjen e Presidentit Millosheviç.
Ashtu si në protestat e Millosheviçit, i cili në përgjigje të demonstratave në vend në vitin 1996 organizoi një “kundër tubim”, ku thuhet se i detyroi njerëzit të shkojnë, Vuçiç duket se po bën të njëjtën gjë për 26 maj, “mitingun më të madh. mbajtur ndonjëherë në Serbi”. Megjithatë, ajo që nuk dihet është nëse presidenti serb ka të njëjtin qëllim si Millosheviqi: të shkaktojë gjakderdhje, trazira dhe luftë.
1996- Protesta dhe Kundërprotesta (“Së bashku” versus “Për Serbinë”)
Në dimrin e viteve 1996–1997, studentët e Universitetit të Beogradit dhe partitë opozitare serbe organizuan një sërë protestash paqësore në Republikën e Serbisë (atëherë pjesë e Republikës Federale të Jugosllavisë) në përgjigje të mashtrimit zgjedhor të tentuar nga Partia Socialiste e Serbisë të Presidentit Slobodan. Millosheviq pas zgjedhjeve lokale të vitit 1996.
Gjatë mitingjeve, studentët protestat e tyre i zhvilluan veçmas nga ato të qytetarëve, të udhëhequr nga opozita e mbledhur më pas në koalicionin Zajedno (Së bashku). Protesta e studentëve zgjati deri më 22 mars 1997, me kërkesa shtesë për zëvendësimin e menaxhmentit të Universitetit të Beogradit dhe kthimin e autonomisë së universitetit.
Por më 24 dhjetor 1996, koalicioni qeveritar Za Srbiju (Për Serbinë) organizoi një kundërprotestë të madhe. Millosheviqi u tha mbështetësve të tij se “Serbia nuk do të kontrollohet nga dora e dikujt tjetër”, duke nënkuptuar se dora e tij ishte adekuate. Thirrjeve të “Slobo, mi te volimo” (“Slobo, ne të duam”), Millosheviqi iu përgjigj me “Edhe unë ju dua”. Para, gjatë dhe pas tubimit, mbështetësit e regjimit janë përballur fizikisht me opozitën. Policia ndërhyri, por jo aq sa duhet. Një person mbeti i vrarë, e një tjetër u plagos rëndë. Serbia dukej se ishte në prag të luftës civile.
Përplasjet mes protestuesve pro dhe kundër Millosheviçit do t’i jepnin presidentit të Serbisë një justifikim për të ndaluar të gjitha demonstratat dhe për të përdorur forcën kundër kundërshtarëve të tij.
Në daljen e tij të parë publike që nga fillimi i krizës, Millosheviç paralajmëroi: “Askush nuk do të lejohet të destabilizojë Serbinë.”
Retorika e qeverisë Vuçiç është e njëjtë si retorika e Millosheviç 27-vite më parë, ndërsa fliste për “destabilizim të Serbisë nga palë të tjera”.
Aleksandar Vuçiç ndërsa po i mbijetonte kritikave të Perendimit për qasjen e tij nga Rusia dhe për moszbatimin të marrëveshjes së Ohrit për dialogun me Kosovën, duket se është tronditur thellë nga protestat masive të qytetarëve serb.
Kjo mund ta rrëzojë Vuçiçin por nëpërmjet këtij tubimi Vuçiç mund të përdorë nje dorë të hekurt duke krijuar një përplasje civile sikundër bëri Millosheviç me kundërprotestën e vitit 1996.
Nga ana tjetër rrezikohet dhe një destabilizim në veri të Kosovës, ku aktualisht janë betuar tre kryetarët e rinj të komunave nga zgjedhjet e fundit vendore ku serbet bojkotuan.
Kryetari i Zyrës për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, Petar Petkoviç, e ka dënuar betimin e kryetarëve të rinj në komunat në veri të Kosovës, duke e quajtur pushtim, sipas të cilit do të përfundojë së shpejti.
Kjo nënkupton trazira jo vetëm në Beograd por dhe në Kosovë. 27 vite më parë, kundërtubimin ndaj qytetarëve serb, Millosheviç e përdori edhe si një mbështetje për të vijuar genocidin serb në Ballkan, në atë kohe kundër Kosovës.
A do të luaje të njëjtën kartë nacionaliste edhe Vuçiç nëpërmjet këtij tubimi?
Nëse kjo histori përsëritet, Vuçiç duhet të parashikojë edhe fundin e tij politik njësoj si i ashtuqajturi “kasapi i Ballkanit” Sllobodan Millosheviç.
/Argumentum.al