Nga Marjana DODA
E enjte 31 Dhjetor, 2020, shënon përvjetorin e parë të raportit të parë të një grupi rastesh “pneumonie me shkaktar të panjohur”, të identifikuar më vonë si një koronavirus i ri, SARS-CoV-2, dhe që çoi në pandeminë COVID-19.
Pandemia COVID-19, e njohur si pandemia e koronavirusit, është një pandemi e shkaktuar nga sindroma e rëndë akute e frymëmarrjes koronavirus 2 (SARS-CoV-2). Për herë të parë u identifikua në Dhjetor 2019 në Wuhan, Kinë. Organizata Botërore e Shëndetësisë shpalli shpërthimin një Urgjencë të Shëndetit Publik Ndërkombëtar në Janar 2020 dhe një pandemi në Mars 2020. Që nga 30 Dhjetori 2019, më shumë se 82.1 milion raste janë konfirmuar, dhe më shumë se 1.79 milion vdekje janë shkaktuar nga COVID-19 .
Megjithëse është ende e panjohur saktësisht se ku filloi shpërthimi i kësaj pandemie, shumë raste të hershme të COVID-19 u janë atribuar njerëzve që kanë vizituar tregun me shumicë të prodhimeve të detit Huanan, të vendosur në Wuhan, Hubei, Kinë
Ndërsa ne harrojmë se jetojmë në një botë globale, njerëzit dhe sëmundjet që ata mbartin mund të transmetohen lehtësisht në çdo vend brenda disa orësh. Ndaj është e pamundur të përcaktohet origjina se kush ishte bartesi dhe transmetuesi i parë i virusit Sars Covid -19.
Duhet thënë se ky nuk ishte emri i parë i virusit Covid-19 pavarësisht se ishte përcaktuar emërtimi i tij nga OBSH. Nisur nga fakti se shumica e të infektuarve dhe vatra e parë ishte në Wuhan, Kinë, ky virus do të përcaktohej si “virusi kinez”.
Përdorimi i frazës “virusi kinez” u vu re jo vetëm në rrjetet sociale, por dhe nga mediat prestiogjoze deri tek vete presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës Donald Trump .
“Virusi kinez”, quhej i tillë jo vetem se rastet e para u zbuluan në Kinë por emërtimi i tillë do ta lokalizonte problemin, duke e parë nga jashtë si problem kinez, larg nesh, dhe që Kina mund të përballej me të. Ndërsa më vonë do të përdorej edhe për ta fajësuar drejtpërdrejtë Kinën se virusi i ashtuquajtur si “kinez” erdhi nga ata dhe Kina do duhej të mbante përgjegjësi.
Ky diferencim nese nuk do të eleminohej nga OBSH por dhe me kërkesë të Kinës, do të bënte një ndarje të thellë gjeopolitike, por mbi të gjitha do të rriste rrezikun e diskriminimit sikundër ndodhi në disa raste . Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) ka qenë e qartë në shpjegimin pse emri zyrtar për koronavirusin e ri është COVID-19. Ata duan të shmangin stigmatizimin që ka ndodhur në të kaluarën kur sëmundjet kanë qenë të lidhura me rajone gjeografike.
Megjithatë duke parë këtë problem si problem në kontinentin aziatik, qeveritë më të mëdha në mbarë botën e neglizhuan këtë virus që më pas do të bëhej dhe virus italian, amerikan, rus, gjerman,…madje e kush e mendonte që do të bëhej edhe “virus shqiptar”(!)
Vetem pasi OBSH e deklaroi koronavirusin një pandemi në mars të vitit 2020, pati disa lëvizje për tu përballur me këtë virus, megjithse tashmë kishim humbur shumë kohë duke ia drejtuar gishtin Kinës.
Virusi ishte globalizuar.
PO. Bota u përballë me një emergjencë serioze globale e shëndetit publik që kërcënon jetën e njeriut dhe sigurinë e shëndetit publik, askush nuk mund të ishte imune. Por pavarësisht se ndoshta kjo do duhej të tregonte përgjegjshmëri globale për tu bashkuar për herë të parë, miti i globalizmit u rrëzua.
u gjendem në një emergjencë serioze e shëndetit për të gjithë botën, duke kërcënuar jetën e se cilit prej nesh. Për ta luftuar ate, ishtë e nevojshme jo vetëm të merren masa të parandaluese, por gjithashtu të kemi një qeverisje efektive dhe një koordinim global, gjë që mungoi shumë.
Përgjigjet dhe masat e hershme të miratuara nga Kina, ishin të gjitha të suksesshme në zvogëlimin e epidemisë në Kinë përgjithësisht dhe në epiqendrën Wuhan posaçërisht. Qeveria kineze ndërmori masat më të gjithanshme, më të rrepta dhe më të plota kundër epidemisë së COVID-19, të cilët kanë treguar efektet e dallueshme.
Por ndërsa ne paragjykonim masat e rrepta të qeverisë së Kinës për të izoluar virusin duke bllokuar gjithçka, qeveritë e vendeve të ndryshme, duke përfshirë dhe Shqipërinë neglizhuan marrjen e masave në luftën kundër Covid-19.
Kina me eksperiencen e fituar nga kjo luftë ndaj Covid -19, u tregua e gatshme të dërgonte ekipet e saj të mjekeve, por dhe gjithë ndihmen e nevojshme mjekësore kudo ku kishin nevojë, në Botë, Europë e Ballkan.
Edhe kjo gatishmëri e Kinës kur ofroi ndihmë, u përball me skepticizëm dhe luftë politike .
Ndërkohë që avionet me materiale mjekësore dhe me ekipet e mjekëve më të mirë zbrisnin në Itali, Europa vegjetonte duke mbyllur kufijtë për vetë anëtaret e familjes së saj. Italia ishte vetëm me qindra viktima që vdisnin çdo ditë .
Vetem atëherë kur Kina dhe Rusia iu gjenden menjëherë pranë Italisë, Europa u zgjua me ankesa duke pretenduar se Italia po krijonte aleanca të reja.
Po a nuk ishit ju që e braktiset në mëshirë të fatit dhe virusit Covid-19 popullin italian?
Vallë a nuk duhet të ishim të gjithë bashkë në këtë luftë?
Çfarë rëndësie kanë aleancat e reja apo të vjetra, lindje, perëndim, Europë apo Azi?
Pandemia ka shkaktuar përçarje globale sociale dhe ekonomike, por mbi të gjitha nëpërmjet kësaj pandemie rendi i ri botëror duket i mirë përcaktuar në horizont.
Vetem pak muaj më parë në 75-vjetorin e themelimit të OKB-së, liderit botëror njëzëri pranuan se Pandemia COVID ‑ 19 ka qenë një provë, duke demonstruar se bashkëpunimi shumëpalësh është çelësi për tejkalimin e sfidave globale, thanë përmes Deklaratave të regjistruara – duke theksuar nevojën për veprim kolektiv për të trajtuar kërcënimet e zakonshme dhe “multilateralizmin e vaksinave” për të luftuar koronavirusin.
Por lideret botëror e harruan “multilaterizmin” sapo përfundoi konferenca, pasi sot kur jemi në pritje të vaksinave, rreziku nga ndasitë dhe paragjykimi vijon ende…vaksinë ruse, kineze, amerikane apo europiane?
Edhe vaksinat fatkeqësisht do të shpërndahen bazuar në aleancat gjeopolitike që secili vend ka.
Shqipëria është shembulli konkret e cila preferon të sakrifikoje popullin e saj pasi nuk guxon të pranoje asnjë ndihmë nëse nuk ka miratimin e perëndimit.
Edhe në fillim të vitit kur Kina u ofrua të na ndihmoje, kreu i qeverisë hezitoi duke thënë se partneret e Shqipërisë nuk do ta na linin vetëm. Pak më vonë kur vende si Italia, Kroacia, Serbia pranuan zemërgjerësinë e Kinës, atëherë edhe Shqipëria pranoi disa ndihma nga Kina për pajisje mjekësore.
Shëndeti dhe jeta e njerezve është kthyer në një lojë gjeopolitike. Por nëse vende të mëdha kanë luksin të zgjedhin për shkak të fuqisë ekonomike, Shqipëria nuk mund të ketë luksin të refuzoje doren e ofruar për ndihmë.
Sot kur sapo ka filluar vaksinimi për gjithë europën, u pa qartë zhgënjimi i qeverisë shqiptare pasi Ballkani edhe njëherë u la vetëm.
Megjithatë është në dorën tonë nëse duam të vijojmë të qëndrojmë vetëm apo tu kërkojmë ndihmë atyre që duan të na qëndrojnë pranë.
Kështu para disa ditësh gatishmërisë së autoriteteve ruse për të shqyrtuar një aplikim të mundshëm të Shqipërisë për t’u furnizuar me vaksinën Sputnik V, Kryeministri Edi Rama ka quajtur provokim ofertën ruse për të negociuar për vaksinat.
”Një provokim qesharak, një ambasadë si ajo e Rusisë në Shqipëri, nuk mund të sillet si një seksion i Portokallisë, apo të ishte Portokallia vetë. Nuk shoh arsye që ambasada e rusisë të përfshihet në sektorin e memeve. Ne jemi të fokusuar te vaksinat e Pfizer, Modernës dhe Astra Zenecës, dhe shtetet e BE-së po ashtu janë të drejtuara nga ato”,-tha Rama.
Pas kësaj e imagjinoj përgjigjien e Kryeministrit Rama nëse një ofertë e tillë do vinte edhe nga Kina.
Do ta quante komplot ruso-kinez për të vaksinuar popullin shqiptarë. Larg qoftë!
Kjo tregon mbylljen hermetike të Shqipërisë ndaj dores së shtrirë për ndihmë duke qëndruar besnik partneritetit në letra me perëndimin, ndërkohë qytetarëve të tij një nga një po iu perëndojnë sytë.
Përpos Virusit Covid-19, fatkeqësisht edhe vaksinat janë bërë sot si mjet identifikues i paragjykimit dhe ndasive të mëdha sociale, ekonomike, e gjeopolitike.
© Argumentum