Vllado Vurushiç-Jutarnji List[i]
Në Kosovë përsëri viktima. E diela e përgjakshme, 24 shtatori, kur u vranë një polic kosovar dhe, sipas të dhënave zyrtare, tre sulmues te manastiri i Shën Stefanit në Banjska afër Zveçanit. “Kundërmon” gjendje lufte dhe situata, edhe ashtu buzë shpërthimit, është ndërlikuar akoma më shumë. Por megjithatë Beogradi dhe Prishtina akuzojnë njëri tjetrin, në konfliktet më të reja ka shumë paqartësi, dhe hija e fajit gjithnjë e më shumë po zgjatet në Serbi. Askush nuk beson te spontaniteti dhe as rastësia. Ka ende gjëra të fshehta, sepse është e qartë se “sulmuesit” nuk ishin civilë spontane.
Edhe Çarls Kupçani, profesor në Universitetin e Xhorxhtaunit dhe ish drejtor për çështjet europiane në Këshillin kombëtar amerikan për sigurinë në administratën e Bill Klintonit dhe Barak Obamës, komenton për Radion Europa e Lirë se “ky duket qartë se nuk ishte sulm spontan” dhe nënvizon se pushteti në Beograd “inkurajon strukturat paralele dhe pakicën kombëtare në Kosovë për të qënë luajalë ndaj Serbisë dhe jo Kosovës”, dhe se “Serbia mban përgjegjësinë kryesore për frenimin e dialogut dhe shpërthimin e dhunës”.
Kupçani njëkohësisht nënvizon se Albin Kurti, nga ana tjetër, ka ndërmarrë hapa për të “ngritur temperaturën dhe polarizuar raportet mes shqiptarëve të Kosovës dhe serbëve”. Ishin njerëz me uniforma, të armatosur mirë e bukur, me automjete të blinduara, të cilët nuk u përmbajtën dhe qëlluan menjëherë policinë e cila kishte ardhur për të vënë rregull në rrugë ku ishte lajmëruar një ndalesë. Pas kësaj ngjarjeje ka më shumë pyetje se përgjigje.
Me sa duket, përparësia që Aleksandër Vuçiçi, kishte krijuar kohët e fundit ndja Kurtit, tashmë është e humbur. Kujtojmë se Kurti, për shkak të lëvizjeve të tij të muajve të fundit është përballur me kritikat e Uashingtonit dhe Brukselit, madje është kërcënuar me sanksione dhe ndërprerje të kontakteve të nivelit të lartë zyrtar, por tani është e vështirë t’i besopet më Vuçiçit për atë që tha se nuk ka ditur asgjë në lidhje me këtë ngjarje. Vuçiçi tha se bëhet fjalë për “serbë nga Kosova” të cilët ishin të nxitur nga provokacionet dhe sulmet e Kurtit dhe kishin ngritur barrikada.
Por, Nenad Rashiçi, ministër për çështjet e pakicave në qeverinë kosovare (Beogradi nuk e njeh, sepse ai ka hyrë në qeveri pasiqë, me urdhër të Vuçiçit, të gjithë ministrat dhe deputetët serbë të Listës Srpska të tij kanë braktisur institucionet e Kosovës), shtron pyetjen “si është puna që Vuiçi deklaron se di gjithçka dhe nuk paska ditur asgjë mbi ngjarjet në fshatin Banjska”. Sikurse transmeton portali Nova.rs, Rashiçi tha se në këtë rast bëhet fjalë për njëfarë formacioni paraushtarak gjë që është absolutisht jonormale. Sipas Rashiçit, presidenti Vuçiç nuk është në gjendje flasë as edhe një frazë të thjeshtë dhe kjo të mos përmbajë gënjeshtra, insinuata dhe panipulime.
“Ai thotë se kanë qënë serbët e Kosovës ata që janë organizuar vetë, të cilët kanë ngritur krye. Ç’do të thotë kjo, a e mbështet ai një mënyrë të këtillë veprimi ku një grup qytetarësh duhet të organizohen, me gjithë ato pajisje ushtarake, dhe të tentojnë të bëjnë diçka kundër rendit?”. Rashiçi nënvizon, sikurse tha se “këto janë informacione të pavërtetuara dhe i marr me rezervë”, por shprehet se “beson fort se që prej disa mujash ekziston një kamp që shërben për rekrutim në të cilin trajnohen, le ta quajmë këtë kampin në afërsi të Rashkës”.
“Ka hamendësime se ata janë paguar për këtë, nuk e di kush i ka organizuar, por jam i sigurtë se nëse ekziston diçka e tillë, organet e rendit dhe të qetësisë në Serbi duhej ta kishin ditur. Sepse nuk ka mundësi që dikush të organizojë diçka të tillë dhe strukturat në Serbi të mos e dinë. Flitet se kanë qënë 300 veta në këto rekrutime, në këto trajnime ushtarako-policore”, tha Rashiçi. Disa portale kosovare përmendin se mund të bëhet fjalë për të ashtuquajturën “Brigadë e Veriut” që trajnohet në Kopaonik.
Përveç kësaj, edhe politikologu beogradas Dushan Janjiç tha për Al Jazeera Balkans se “çarshija i mori vesh menjëherë emrat e njerëzve që fshiheshin në manastir, e si atëherë pushteti dhe shërbimet e sigurisë nuk e paskan ditur?”
“Kjo duhet sqaruar edhe për shkak të Moskës, për shkak të paqes këtu, por edhe për shkak të Serbisë, sepse këto grupime kriminale janë të lidhura me biznesin në Serbi dhe ata janë në gjendje ta ndryshojnë edhe pushtetin”, thotë Janjiçi. Ai nuk e përmend më kot Moskën, sepse shumë veta menjëherë shtruan pyetjen nëse ka mes sulmuesve në Banjska pjestarë të Wagnerit, sikurse thotë Agim Musliu, Drejtor i Institutit për luftën hibride “Oktopus” në Prishtinë, i cili ka hedhur në rrjetin X një video me pyetjen “A ka rusë në manastir?”, gjë për të cilën më vonë u shfaqën edhe informacione.
Nuk duhen anashkaluar edhe hamendjet se mund të bëhet fjalë për një grupim kriminelësh të cilët numuri i madh i policisë kosovare dhe forcave të Kfor-it ua kanë “ngatërruar” biznesin e zakonshëm. Vuçiçi, pyetjes direkte se prej nga i kanë marrë uniformat dhe armët ata njerëz as që i’u përgjigj, por e shfrytëzoi pyetjen për të sulmuar gazetaren që i’a bëri këtë pyetje.
Përveç kësaj është interesante se Vuçiçi u takua menjëherë me ambasadorin rus në Serbi Aleksandër Bocan-Harçenko, të cilit i tha, sikurse transmetoi gazeta “Politika” e Beogradit, se “Kurti po realzion në mënyrë brutale spastrim etnik në Veri të Kosvës me ndihmën e një pjese të bashkësisë ndërkombëtare”.
Ambasadori amerikan në Kosovë, Xhefri Hovenier, i cili është gjithsesi një kritik serioz i Kurtit dhe lëvizjeve të tij shpesh të pakuptueshme dhe radikale, tha se “policia kosovare ka përgjegjësi të plotë legjitime për vendosjen e sundimit të ligjit në Kosovë. Kryerësit e këtyre akteve duhet të ngarkohen me përgjegjësi dhe të vihen para drejtësisë”, deklaroi Hovenieri në rrjetin shoqëror X.
Është sidomos interesante se në Serbi këmbëngulet vazhdimisht se “policia kosovare nuk ka çfarë të bëjë në veri të Kosovës ku shumica e banorëve janë serbë, e kësisoj Vuçiçi edhe këtë rast delikat, i cili mund të emërtohet “sulm terrorist” (Prishtina e emërtoi menjëherë të tillë), e argumenton me atë se serbët kanë ngritur krye, sikurse thotë, “kundër tiranisë së Kurtit”.
Aleksandër Vuçiçi gjithsesi nuk dëshiron që situata në veri të Kosovës të qetësohet, ndërsa Kurti mendon se nëpërmjet përshkallëzimit të konflikteve “ta nxjerrë Vuçiçin lakuriq” dhe t’ia paraqesë bashkësisë ndërkombëtar si faktor pengues.
*Përktheu për Argumentum Xhelal FEJZA
[i] https://www.jutarnji.hr/vijesti/svijet/vucic-se-u-nedjelju-zakopao-znakovito-je-i-kome-je-prvo-potrcao-nakon-festivala-obmana-15377953