Nga Bedri Ramizi*
Ka pak kohë që arsimi parauniversitar i është kthyer sërish mësimit online në zonat më të goditura nga pandemia. Tashmë po mbushet viti që ky nivel arsimi aplikon një eksperiencë të re në ofrimin e dijeve për këtë brez të rinjsh të cilët janë pasqyra e të ardhmes së vendit. Ka qenë kjo një periudhë delikate e mbushur me plot dilema, vështirësi dhe arritje domethënëse. Por mbi të gjitha, ajo do të mbahet mend gjatë si kapërcim i mënyrës tradicionale të mesimdhënies me prezencë fizike në shkollë dhe alternimi i saj më punën online nga shtëpia.
Nuk ka dyshim se protagonistë të kësaj risije janë mësuesit tanë të mrekullueshëm, nxënësit dhe prindërit e tyre. Pa angazhimin e tyre serioz dhe sakrificat njerëzore, përkushtimin shëmbullor me sensin e lartë të përgjegjësisë për detyrën fisnike, sot rikthimi i mësimit online do të ishte një barrë e rëndë, stresues, jo efektiv dhe larg pritshmërive që kërkon koha. Vlerësimi i tij me seriozitetin maksimal që në hapat e para, aftësitë mësimdhënëse të akumuluara ndër vite, dëshira e mësuesve për të qenë përherë në kërkim të së resë sollën një kulturë të re, të pashkelur në praktikat tona mësimdhënëse. Eksperienca tashme njëvjeçare ka sjellë një qasje më profesionale të marrjes së dijeve përmes mësimit online duke e bërë atë, sa tërheqës po aq edhe dobiprurës për nxënësit në rrugën e tyre për të përsosur kompetecat kyçe dhe ato lëndore në nivlet më të mira të mundshme.
Fakt është se nuk ka qenë aspak e lehtë për të mbritur në këtë stad të ri të zhvillimit të arsimit tonë. Kur je brenda sistemit i kupton më mirë sakrificat që janë dashur, përkushtimin profesional, vëmendjen e admirueshme për çdo detaj të procesit të të nxënit. Janë parashikuar mënyra veprimi e vlerësimi për të tri skenarët e zhvillimit të mësimit në kushtet e pandemisë, duke nisur nga paraqitja fizike e nxënësve në shkollë, alternimi me punën në kushtet e shtëpisë dhe deri tek të nxënit vetem online. Ky proces nuk është konsideruar si një “gjetje” sa për të qenë brenda me detyrën apo si fletushkë propagandistike për ta tundur si arritje. Duke vënë në qendër të tij nxënësin më të gjitha interesat e tij, procesi ka qenë dhe është real, i shoqëruar më veprime konkrete në përputhje me dinamikat e zhvillimit të situatës pandemike, për të tejkaluar vështirësitë e kuptueshme, njohur problematikat dhe për të ofruar mësimdhënie të denjë për nxënësit tanë. Koordinimi i procesit me profesionalizëm nga ministria përkatëse, zyrat vendore arsimore e deri tek institucionet arsimore ka qenë thelbësor për sigurimin e suksesit.
Rikthimi i mësimit online, apo sikurse jemi mësuar ta quajmë, nga shtepia, sivjet ka disa veçori domethënëese. Tashmë nuk ecet më në një terren krejt të panjohur. Eksperienca e punës njëvjeçare, hartimi i planeve mësimore të përiudhave mësimore, të aplikueshme për çdo skenar dhe situatë mesimore, metodologjia e mësimdhënies, mënyra e vlerësimit të nxënësve e plot aspekte të tjera të menaxhimit të të nxënit, janë bërë pjesë integrale e rëndësishme e punës së çdo mësuesi. Ndryshe nga viti i kaluar, kur mësuesit përdornin disa alternativa për punën e tyre online, këtë vit është ofruar Akademi.al si platformë unike për të gjithë arsimin tonë parauniversitar. Këtu është rasti për të përshëndetur autoritetet e arsimit si dhe specialistët përkatës për tërë atë angazhim profesional që kanë dëshmuar për këtë aspekt të rëndesishëm të mësimdhënies online. Platforma është ngritur dhe dizenjuar mbi fjalën e fundit të teknologjisë për të ofruar mësim unik dhe me parametra bashkëkohorë. Ajo krijon mundësi dhe hapësira të pafundme virtuale, akses për mësuesit, nxënësit dhe prindërit e tyre, mjete dhe forma didaktike bashkëkohore, burime të larmishme informacioni për mësimin, mundësi rele për një proces të nxëni ku në qendër të tij vihet nxënësi me interest dhe të ardhmen e tij.
Përtej platformës qëndrojnë një numër i tërë specialistësh të IT -së të cilët trajnojnë, monitorojnë si dhe japin ndihmë konkrete për të kapërcyer vështirësi të çastit që mund të ndeshen gjatë procesit.
Në terrenin konkret të mësimit online, duhet të pohojmë se platforma akademi.al e ka justifikuar plotësisht misionin e saj. Pavarësisht ndonjë mbingarkese të çastit, ajo është shndërruar në një pikë të rëndësishme reference për mësimin online. Mësuesit dhe nxënësit janë të interesuar për ndjekjen e mësimeve online duke plotësuar me sukses pritshmëritë që kërkon situata pandemike. Ajo krijon mundësi ekselente për trajnim dhe vetëtrajnim digjital të mësuesve për mësimin online duke i ftuar apo duke i bërë ata pjesë virtuale të orëve live të kolegëve të shkollës. Nga ana tjetër, platforma dhe mësimi online në tërësi, kanë zhvilluar kompetencat digjitale të mësuesve dhe të nxënësve, aq të domosdoshme sot për jetën dhe të ardhmen e të rinjve tanë.
Ndonëse kemi pak kohë që i jemi rikthyer mësimit online, eksperienca që kemi fituar na ka treguar se, përtej ndonjë euforije, në kemi mundësi dhe detyrim që ta përsosim më tej qasjen tonë ndaj mësimit online. Ai aplikon natyrisht të njëjtat tema mësimore sikurse mësimi me prezencë fizike në shkollë, por në konceptim, organizim, mënyrën e shtjellimit, shfrytëzimin e burimeve që ofrohen, madje edhe gjuha dhe mjetet e tjera të komunikimit që përdoren, duhet të përshtaten në mënyrë profesionale me këtë mënyrë të nxëni. Mësuesi duhet të jetojë me interesat dhe shqetësimet e nxënësve, të njohë prirjet dhe individualitetet e tyre, të mirëkuptojë dhe tolerojë edhe vështirësi objektive apo pamundësi komunikimi në kohë reale të disa nxënësvë të tij. Nga ana tjetër, është momenti që të promovohet bashkëpunimi i prindërve në këtë proces të rëndësishëm. Ata duhet të jenë më kërkues ndaj fëmijëve të tyre, të monitorojnë pjesëmarrjen e tyre në mësimin online, duke u bërë pjesë domethënëse e procesit. Ajo kategori e evidentuar nxënësish me probleme psikologjike që lidhen me gjëndjen e tyre emocionale, të ankthit e të pasigurisë që ka prodhuar situata pandemike, duhet të ndjejnë edhe në vazhdim mbështjen e punonjësit social, i cili, duhet pohuar se ka qenë në lartësinë e detyrës me materiale dhe studime konkrete sesi mund të trajtohet dhe të shmanget stresi.
Nxënës të veçantë duhet të mbështeten që të mos e ndjejnë veten “të përjashtuar” nga mësimi online për shkak të pamundësisë fincanciare apo të lidhjes në internet. Janë inkurajuese përpjekjet e autoriteteve përkatese arsimore për të evidentuar dhe adresuar këtë kontigjent nxënësish përmes pyetësorësh të herëpashershëm, duke programuar mbështetje konkrete për ta. Krahas tyre, mendoj se do të ishte në dobi edhe të vetë kompanive celulare që operojnë në vend që të ofronin paketa interneti me tarifa lehtësuese për këtë kontigjent nxënësish si dhe për mësuesit e përfshirë në mësimin online. Nga ana tjetër, mendoj se mësuesit mund të bëhen edhe më të interesuar për këtë lloj mësimi duke iu akorduar një bonus financiar për orët e mësimit të zhvilluara online. I mirëpritur do të ishte edhe kontributi i shtëpive botuese të librit shkollor që të ofronin paketa të plota softesh me shumëllojshmëri materialësh për të zhvilluar, përsosur dhe promovuar më tej këta mënyrë të nxëni. Duke qenë se mësuesit janë në frontin e parë të betejës kundër pandeminë, do të ishte e mirëpritur që, krahas mjekëve, ata të renditeshin në toplistën e vaksinimit, pavarësisht moshës së tyre.
Ështe e natyrshme që, kur analizon një aspekt kaq të rëndesishëm të të nxënit, sikurse është mësimi online, ka rëndësi të gjesh një referencë të besueshme për të indentifikuar punën dhe përkushtimin e jashtëzakonshëm për të përmbushur detyrat që kërkon situata pandemike dhe mësimi online. Kjo është pa asnjë mëdyshje Shkolla e Gjuhëve të Huaja “Asim Vokshi’, Tiranë. Me profilin e saj elitar, eksperiencën e gjërë në mësimdhënie si dhe me mësuesit e talentuar në çdo lëndë, qofshin ato të karakterit gjuhësore, shoqërore apo shkencor, por në mënyrë të veçantë në gjuhët e huaja, ajo ka qenë dhe mbetet shkollë e risive. Kësisoj, edhe sot, ajo e meriton të promovohet si një vend i sigurtë dhe qendër e rëndësishme trajnuese dhe promovuese për mësimin online për të gjitha shkollat e vendit.
* Autori është profesor në Shkollën e Gjuhëve të Huaja ” Asim Vokshi”
© Argumentum